مروري بر كتاب
عصر منتسكيو از لحاظ وقايع تاريخي و شهرت و توانائي فرانسه و انتشار ادبيات و قدرت سياسي و منتهي شدن آن قدرت بافول و انقلاب از اعصار بزرگ تاريخ آن كشور مسحوب مي شود. عامل عمده اوضاع اين عصر بي شبهه سلطنت لوئي چهاردهم بود كه از 1643 تا 1715 طول كشيد، يعني وي هفتاد و دو سال پادشهاهي كرد از موقعي كه زمام امور را خود مستقيماً بدست گرفت يعني از تاريخ 1661 تا سال 1684 دوره اوج پيشرفت و اقتدار و از آن تاريخ تا 1715 دوره انحطاط اين پادشاه بود. روح القوانين، اثر معروف دانشمند فرانسوى، «منسكيو» است كه در قرن 18 ميلادى مىزيسته است در پيش درآمد اين كتاب كه به قلم مصحح كتاب، محمد مددپور است، در چندين فصل به مبانى تفكر جديد و روح علوم انسانى در اروپا و اوضاع سياسى - اجتماعى عصر منتسكيو و شرايط استبدادى عصر لوئى چهاردهم و پانزدهم و پيدايش زمينههاى انقلاب فرانسه و شرح حال و آثار منتسكيو و جايگاه اسلام و ايران در آثار و تفكرات او پرداخته شده است. هدف منتسکيو از نوشتن کتاب روح القوانين، تبيين قوانين و نهادهاي اجتماعي بوده است. البته دستيابي به اين هدف در نگاه اول دست نيافتني به نظر مي رسد بنابر نظر منتسکيو بر خلاف قوانين فيزيک که خداوند آن را بنا نهاده و در عالم طبيعت جاري مي کند، قوانين اثباتي و نهادهاي اجتماعي را بشر ايجاد کرده است؛ بشري که دائم در معرض خطا، غفلت و وسوسه هاي گوناگون است. بنابراين، حق دارين تصور کنيد قوانيني که ما از آن صحبت مي کنيم نيز از همان نوعي است که در همه جاي ديگر دنيا مي توان يافت، چرا که به راستي تنوع قرانين بشري در گوشه و کنار جهان، حکايت از نسبي انديشي انسان مي کند و به ما هشدار مي دهد قوانين موضوعه مطلقي که بتواند زندگي انساني را به نحو مطلوب سروسامان دهد، وجود ندارد. مضمون اين کتاب از اين قرار است که چند فر ايراني که از فرانسه ديدن مي کنند، طي ارسال نامه هايي، وضع عجيب آداب و رسوم فرانسه را براي دوستان هم وطن خود تشريح مي کنند. چهارچوب اين کتاب به منتسکيو فرصت کافي داد تا کليسا، دولت، پادشاه و همه مقامات و موسسات مهم کشورش را آزادانه به باد انتقادي هجوآميز بگيرد و با چشمان تيزبين خود به کاوش در جريانات سري و پشت پرده بپردازد.
|