|
اين مصراع و مثل غالبا از باب شوخي و هزل گفته مي شود نه جد، ولي از آنجا كه به صورت ضرب المثل در آمده لابد و ناگزير بوديم ريشه تاريخي آن را در اين مختصر بياوريم.
ميرزا آقاخان نوري ملقب به اعتمادالدوله از شخصيتهاي بارز و موثر كشور در عهد سلطنت ناصر الدين شاه قاجار بود. نام اصليش ميرزا نصر الله پسر ميرزا اسد الله خان نوري است و نسب خود را به ابي صلت هروي مي رساند. در موقع فوت محمد شاه در اصفهان حسن خدمتي به خرج داد و مورد لطف و عنايت فرزندش واقع شد و در غالب دسايس و توطئه هايي كه به تحريك و تقويت مهد عليا مادر ناصر الدين شاه عليه ميرزا تقي خان امير كبير به عمل مي آمد دست داشت.
چون در آبان ماه سال 1330 هجري قمري امير كبير از صدارت عزل و به كاشان تبعيد شد ميرزا آقا خان نوري به صدر اعظمي ايران منصوب گرديد ولي به قول شادروان محمود:« براي قبولي مقام صدارت دو شرط مهم نمود:يكي اينكه ميرزا تقي خان اتابك اعظم معدوم الاثر شود. ديگر آنكه روزي از ميرزا آقا خان خطا و خيانتي ديده شود يا سعايتي به عمل آيد او درامان باشد و به هلاكت نرسد.» هنوز سال مرگ امير نظام، آن مرد بزرگ و تاريخي درست برگزار نشده بود كه ميرزا آقا خان براي قدرداني از همراهيهاي دولت انگليس قباله هرات را مسجل كرده به آنها واگذار نمود.»
« ميرزا آقا خان نوري دچار يبوست مزاج بود و اغلب دچار خشم و بدخلقي هر گاه پيشخدمت صبحها يك ظرف آب آلو به صدر اعظم مي داد آن روز كاغذها زودتر امضا و رد مي شد و روزهايي كه آب آلو مصرف نشده بود اغلب به اوقات تلخي مي گذشت. كساني كه فرمان حكومت جايي را مي خواستند روز قبل به پيشخدمت او يك هديه و رشوه اي مي دادند كه مواظب باشد و صبح روز بعد آب آلو به ميرزا آقا خان بدهد .
چنان شده بود كه اهل توقع هروقت كاري داشتند به همديگر توصيه مي كردند كه آب آلو يادت نرود! آيا نمي شود احتمال داد كه اين آب آلو در تسريع امضاي قرار داد پاريس هم موثر بوده باشد؟ »
|
