|
چون راز مهمي فاش شود و موجب فضيحت و رسوايي گردد به عبارت مثلي بالا استناد جسته اصطلاحا مي گويند: طشتش از بام افتاد. و يا به عبارت ديگر: طشت رسواييش از بام افتاد.
زن حائضه به دلايل مختلف در ادوار گذشته هميشه جديت مي كرد پارچه هاي قرمز رنگ حيض را در جايي پنهان كند كه احدي از افراد خانواده چشمش به طور اتفاق نيز به آن نيفتد. براي اين كار هيچ جايي بهتر و مطمئنتر از پشت بام نبود زيرا در بلند ترين نقاط خانه و دور از انظار و مسير تردد قرار داشت.
گاهي ندرتا اتفاق مي افتاد كه باد شديدي مي وزيد و طشت و محتوياتش را از پشت بام به حياط منزل پرتاب مي كرد. پيداست از بر خورد طشت با كف حياط منزل صداي مهيبي بر مي خاست و پارچه هاي حيض به زمين مي ريخت و تمام افراد خانواده و حتي همساگان متوجه آن صدا مي شدند و نتيجتا سر مكتومه كه در اختفا و پنهان داشتن آن نهايت سعي و تلاش به عمل آمده بود فاش مي گرديد.
با اين توصيف به طوري كه ملاحظه شد طشت رسوايي همان طاس يا طشت محتوي پارچه هاي مورد بحث است كه چون آشكارا و برملا مي شد زنان عفيفه از اين برملايي احساس شرم و آزرم مي كردند و تا مدتي روي نشان نمي دادند . مولوي در مورد ضرب المثل بالا چنين ارسال مثل مي كند:
دردمندي كش زبام افتاده طشت
زو نهان كرديم حق پنهان نگشت
|
