جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  09/01/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
مدیریت مقالات > ضرب المثل

حاجي حاجي مكه
گروه: ضرب المثل

عبارت مثلي بالا كه مصطلح ميان عارف و عامي است در مواردي به كار مي رود كه دوست و آشنايي پس از ديرزمان به ملاقات و ديدار آمده و اصولاً همين رويه را تعقيب كند و ديرديربه سراغ دوستان و بستگان آيد . يا كسي وامي را كه گرفته مسترد نكند ، و يا بالاخره كساني كه مالي را به رعايت گيرند و باز نگردانند و... در اين گونه موارد اصطلاحاً و از باب تمثيل و كنايه گفته مي شود حاجي حاجي مكه و يا به عبارت ديگر مي گويند حاجي حاجي را به مكه ببيند كه البته صورت اوليه به علت رواني و سهولت و ايجاز كلام بيشتر مورد استفاده قرار دارد .

به طوري كه مي دانيم كلمه حج از لحاظ ريشه لغوي به معني :« آهنگ كردن به چيزي » است ولي در شريعت ، قصد به سوي بيت الحرام يعني كعبه است با شرايط معلوم . يا به عبارت ديگر لفظ حج اطلاق شده است بر: قدوم به سوي مكه و زيارت مكه بدانسان كه در شرع وارد است . حج بر چند قسم است كه از همه معمول و مهمترحج تمتع و حج عمره است .

حج عمره جنبه استحباب دارد و آن را حج اصغر نيز مي گويند كه آن را چهارعمل است احرام ، طواف ، سعي بين صفا و مروه ، حلق . حج تمتع عبادتي است كه اقدام بدان در صورت وجود استطاعت مالي و صحت مزاج و امنيت ، واجب ، و هر شخص بالغ و عاقلي مكلف است در تمام عمر يك مرتبه آن را اتيان كند .

حج تمتع از اعمال ذيل مركب است :

1. احرام ؛

2 . طواف خانه كعبه هفت مرتبه ؛

3 . نماز طواف دو ركعت ؛

4 . سعي بين صفا و مروه هفت مرتبه ؛

5 . توقف درعرفات يك شب ؛

6. توقف در مشعر يك شب ؛

7 . توقف در مني ؛

8 . قرباني در مني ؛

9 . رمي جمرات در مني ؛

10 . بازگشت به مكه معظمه و هفت مرتبه طواف خانه خدا و طواف نساء و خروج از لباس احرام و حاجي شدن .

بديهي است زايران سفر مكه موظف اند قبل يا بعد از انجام مناسك حج ، به منظوراداي احترام ، از مدينه منوره هم ديدار كرده مرقد مطهرحضرت خاتم المرسلين (ص) و قبرستان بقيع و ساير مشاهد متبركه در آن منطقه را نيز زيارت كنند تا حج آنان كامل گردد نمانده باشد كه زيارت نكرده و مراسمي را كه در كتب ادعيه و مناسك مندرج است انجام نداده باشند .

به طوري كه مسلمين قاطبتاً علم و اطلاع دارند علت العلل فلسفه حج كه بر همه مسلم مومن مستطيع متمكن واجب و فرض لازم گرديده اين است كه با هم ديدار كنند ، به خلق و خوي يكديگر آشنا شوند ، موانع و مشكلات موجود را در ميان گذارند و به طور خلاصه در اتحاد و انسجام جامعه مسلمين سعي بليغ مبذول دارند .

در عصر حاضر زايران ايراني خانه خدا علي الاكثر با هواپيماهاي سريع السير به كشور عربستان سعودي رهسپار مي شوند كه طول زمان پرواز آنان در مدت رفتن و بازگشتن ، روي هم رفته بيش از چند ساعت طول نمي كشد به همين جهت حاجيان مناطق مختلفه ايران در طول مدت عمر خويش چند و بلكه چندمين بار مي توانند به مكه و مدينه مشرف شوند و ديدار تازه كنند .

به علاوه ارتباطات بين المللي پست و تلگراف و تلفن و علم جديد اينترنت سرتاسري ايران نيز مانع از تداوم دوستي و آشنايي آنان نمي شود ، ولي در قرون قديمه كه ناگزير بودند با اسب و قاطر و شتر و كجاوه از صحاري سوزان و بيابانهاي بي آب و علف عبور كنند اين مسافرتها بين چهار الي شش ماه طول مي كشيد تا اگر احياناً از گردبادهاي بنيان كن و دستبرد قاطعان طريق و حرارت سوزان و عطش جانكاه و بي آبي و جز اينها ، جان سالم به در مي بردند به زيارت خانه خدا و مدينه النبي نايل آيند .

با توجه به علل و جهات گوناگون حجاج ايراني كه از گوشه و كنار ايران در مكه ديدار مي كردند چون امكان ديدار و ملاقات در ايران براي آنان ميسر نبود زيرا هر كدام به ديار خويش مي رفتند لذا هنگامي كه مراسم حج برگزار مي شد و آهنگ بازگشت به وطن و زادگاه خود مي كردند پس از توديع و خداحافظي از باب طنز و طيبت و در لفافه تعريض و ظرافت ، و گاهي هم به جد و حقيقت به يكديگر مي گفتند حاجي حاجي مكه ، يعني ديگر امكان ديدار و ملاقات به دست نمي آيد مگر آنكه دست تقدير و سرنوشت بار ديگر تدارك سفر حج كند و در مكه معظمه و مدينه منوره يكديگر را ببينيم و خاطرات شيرين گذشته را تجديد نماييم .

   
راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837