مسيحا نفس
گروه: ضرب المثل

پزشكان حاذق و مردان خدا را كه صاحب نفس و كرامات خارق العاده باشند مسيحا نفس يا عيسي دم مي نامند و از اين دو اصطلاح و نظاير آن به منظور تجليل و بزرگداشت آنان استناد و استشهاد مي كنند.

اكنون ببينيم مسيحا كيست و از نفس گرمش چه آثاري بروز و ظهور كرده كه به صورت ضرب المثل درآمده است. منظور از مسيحا همان حضرت عيساي مسيح فرزند حضرت مريم و چهارمين پيامبر اولوالعزم مي باشد كه كيفيت تولد و شرح زندگاني طفوليتش را همه كس كمابيش مي داند. عيسي بن مريم هنوز از مرحلۀ دوازده سالگي نگذشته بود كه همراه مادرش به بيت المقدس رفت و در حوزه هاي درس علماي بني اسراييل وارد شد.مراتب نبوغ و استعدادش به جايي رسيد كه پس از قليل مدتي در صف علما و محققان جاي گرفت و چون لب به سخن مي گشود گفتارش را همه تصديق مي كردند.

طولي نكشيد كه با قوم بني اسراييل به مباحثه و احتجاج پرداخت و در رد عقايدشان كه در حول ماده و ماده پرستي دور مي زد از هيچ چيز نهراسيد. سپس همراه مادرش به ناصره بازگشت و در سن سي سالگي به مقام رسالت نايل آمد و فرشتۀ وحي بر او نازل شد. با وجود آنكه يهوديان در منجلاب فساد و تباهي غرقه شده به گفتاري جز آنچه را كه جمع مال و اندوختن سيم و زر بر آن مترتب باشد توجه نداشتند حضرت عيسي بر طبق فرمان الهي پيغمبري و رسالت خويش را بر آنها اعلام و آنان را به متابعت و پيروي از دين جديد دعوت كرد. از هر دري وارد شد و به هر وسيله اي متوسل گشت ولي در مقابل جبهۀ متحد و نيرومند روحاني نماهاي بني اسراييل كاري از او ساخته نبود. پس به جانب قرا و قصبات رهسپار گرديد و از هر فرصتي براي تبليغ رسالت و ارشاد و هدايت آنان به صراط مستقيم حق و حقيقت فروگذار نكرد.

انوشيروان علاوه بر توجه مخصوص كه به مسائل علمي وادبي داشت از ساير شئون مملكتي نيز فارغ نبود. قبل از او كشور پهناور ايران سروساماني نداشت و بوم شوم اغتشاش و ناامني بر همه جا سايه افكنده بود. ظلم حكام به زيردستان اندازه نداشت و تعصبات مذهبي همه را از پاي درآورده بود، عموم طبقات با يكديگر نفاق داشتند و مجرمين به مجازات نمي رسيدند. كشاورزي ترويج نمي شد و روستاييان در فقر و فاقه به سر مي بردند. كسري انوشيروان با حسن تدبير و سياست و صفاتي توأم با قدرت و عدالت به همۀ اين نابسامانيها خاتمه بخشيد و مجد و عظمت ديرينه را تجديد كرد. خدمات انوشيروان يكي و دو تا نيست ولي براي آنكه از اطناب سخن خودداري شود به ذكر پاره اي از كارهاي اساسي و اصلاحي او مي پردازد.

انوشيروان فرقۀ مزدكي را مغلوب و سركوب كرد: « اموال منقول مالكيني را كه مزدكيان گرفته بودند به آنان مسترد داشت و اموال بي صاحب را براي اصلاح خرابيها تخصيص داد.» ابنيه و املاكي را كه به واسطۀ كوتاه شدن دست صاحبان آنها و انهدام قنوات و جداول به ويراني رفته بود دوباره آباد كرد. مالكين را كمك كرد و به آنها افزار كار داد تا به كار خود مجدداً مشغول شوند. براي آباد كردن اراضي بائر كشاورزان را به دادن بذر و ابزار و حيوانات لازم تشويق كرده اين عمل در تمام مدت سلطنت او جريان داشت. پلهاي چوبي و سنگي را كه خراب و ويران شده بود مرمت نمود و در محلهايي كه مورد خطر و معرض دستبرد دزدان و جنايتكاران بود استحكاماتي ساخت. وضع نظام و تشكيلات اداري مملكت را تمشيت بخشيد.

به راستي كسري انوشيروان شهرياري مدبر و مقتدر و با كياست بود ولي موضوع عدالت و دادگستري او صرفاً به مطالب و مسائل اشاره شده مرتبط نبوده است بلكه اصل مسلم و اقدام اساسي ديگري صيت شهرت و معروفيتش را در بسيط زمين گسترده ضرب المثل معدلت نوشرواني را تا زمان حاضر ورد زبان خاص و عام و تكيه كلام اين و آن ساخته است. طريقه و روشي كه تا آن زمان در اخذ خراج و ماليات اراضي و مزروعي معمول و متداول بوده نه فقط سلطنت را فايده نمي بخشيد بلكه زحمات و خساراتي براي موديان مالياتي فراهم مي كرد به قسمي كه كشاورزان و برزگران قبل از تعيين ماليات توسط مأمورين دولت جرأت نمي كردند به ميوه هاي رسيده دست بزنند. تازه وقتي كه مأمور دولت به سراغ آنها مي آمد تقويم و مميزي او اساس و مبنايي نداشته است. هر ميزاني كه دلش مي خواست تقويم مي كرد و هر مبلغي كه دلخواهش بود از كشاورز بيچاره عنفاً مي ستاند. خلاصه حساب و كتابي در كار نبود و هيچ مقامي هم بر اعمال بي رحمانۀ آنها نظارت نمي كرد.