|
دو قرص كردن عبارت از خرده كاريهايي است كه براي پيش بردن مقصود معمول دارند. يك مورد استعمال ديگر اين عبارت مثلي هم موردي است كه قرار داد قبلي را به خاطر بياورند مانند: در ميان دعوا نرخ تعيين كردن. به طوري كه ملاحظه شد اصطلاح دو قرص كردن در واقع پس از اقدامات اوليه به منظور تأييد به عمل مي آيد تا محل ترديد و ابهامي براي طرف مقابل باقي نگذارد.
قبلاً بايد دانست كه ريشۀ اين اصطلاح از فعل دو از مصدر دويدن نيست بلكه آن را دربازي نزد بايد جستجو كرد كه في الجمله شرح داده مي شود. بازي نرد فقط دو نفر بازيكن دارد كه در مقابل يكديگر مي نشينند و هر كدام پانزده مهره در اختيار دارند و با ريختن طاس كه از يك تا شش نقطه در شش گوشۀ آن نقش شده است مهره هاي خود را به جلو مي رانند و مهرۀ حريف را چنانچه به صورت طاق در سر راه قرار گيرد مي زنند و پيش مي روند تا به شش خانۀ آخر برسند. نتيجۀ بازي نرد اين است كه هر يك از دو حريف كه توانست مهره هايش را زودتر به شش خانۀ آخر برساند و بردارد برنده است و ديگري بازنده شناخته مي شود.
بازي نرد بر چند نوع است كه دو نوع آن بيشتر معمول و متداول مي باشد. نوع اول بدين ترتيب است كه دو حريف براي پنج دست شرط مي بندند و هر كدام زودتر توانست پنج مرتبه ببرد شرط را برده است. در اين نوع بازي اگر حريف پنج مرتبۀ متوالي- يعني پنج بر هيچ ببرد- كه آن را اصطلاحاً مارس گويند شرط بازي را هر مبلغ باشد دو برابر مي گيرد مگر آنكه قبلاً قرار بگذارند كه مارس نداشته باشند.
نوع دوم آنكه دو حريف براي هر دست برد و باخت مبلغي شرط مي بندند و هر كس زودتر مهره ها را جمع كند برنده شناخته مي شود. در اين نوع بازي كه بيشتر اختصاص به نرادهاي حرفه اي دارد غالباً با گرفتن حق دو بازي مي كنند. منظور از بازي كردن با حق دو اين است كه در خلال بازي چنانچه يكي از طرفين احساس برد و موفقيت كند به حريف مي گويد دو. يعني شرط و مبلغ بازي دو برابر شود. اگر طرف مقابل قبول كرد مي گويد بدو يعني با دو برابر موافقم و بازي را ادامه مي دهد، در غير اين صورت با گفتن كلمۀ ندو بازي ختم مي شود و همان مبلغ شرط بندي را مي بازد و در وقت و زمان بازي بدين وسيله صرفه جويي مي شود. با اين توصيف به طوري كه ملاحظه مي شود كلمۀ دو در بازي تخته نرد عبارت از دو برابر كردن شرط بندي است به اين معني كه حريف براي پيش بردن مقصود دو قرص مي كند تا چنانچه برنده شد دو برابر بگيرد.
دو قرص كردن، اصطلاح بازي نرد و تخته بازي است ولي چون بازيكنان حرفه اي و غير حرفه اي اين اصطلاح را در موقع بازي چند بار متقابلاً به كار مي برند رفته رفته معاني و مفاهيم مجازي پيدا كرد و از آن به منظور استحكام عمل و به ياد آوردن قول و قرار قبلي استشهاد و تمثيل مي كنند في المثل مي گويند:«فلاني دو قرص مي كند.» يعني در انجام مقصود خويش زمينه سازي و محكم كاري مي كند.
|
