جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  06/02/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
مدیریت مقالات > گزارشات

كعبه زرشت
گروه: گزارشات
نویسنده: ليندا مقدم

از با ارزش ترين يادگارهاي روزگار هخامنشي در نقش رستم كه كمابيش بي گزند مانده ، ساختمان سنگي مكعب شكلي است بنام كعبه زرتشت ، همان گونه كه نام نقش رستم بنياد درستي ندارد ؛ گذراندن نام كعبه زرتشت نيز بنيادي ندارد .

دوري اين ساختمان تا كوه 46 متراست و رو به روي آرامگاه داريوش دوم ساخته شده است . سنگ هاي آن از يك گونه سنگ سپيد همانند مرمر و همانند همان سنگ هايي مي باشد كه در آرامگاه كوروش در پاسارگاد به كار رفته است .

اين سنگ ها را جاهايي بسيار دور آماده كرده و به وسيله گاري به آنجا آورده و ساختمان بلند و استوار برپا ساخته اند .
تا پيش از خاك برداري سال 1316 خاورشناسان درازاي اين ساختمان را شش متر مي پنداشتند اما پس از خاك برداري پيرامون آن آشكار گرديد كه گذر ايام شش متر و در برخي 5/7 متر از اين ساختمان و سه رديف سكوهاي پيرامون آن را زير خاك پنهان كرده بود .

درازاي كعبه زرتشت 12 متر و از 19 رديف سنگ هاي سفيد كه بلنداي آنها در برخي جاها به 5/1 متر مي رسد تشكيل شده است . كناره هاي اين مكعب سنگي 30/7 متر مي باشد و سه رديف سكوي سنگي دورادور آن را فرا گرفته است .

دربالا و رويه خارجي ساختمان در هرسو شش سنگ يكپارچه سياه كه دوتاي آن مستطيل و چهارتاي آن چهارگوش است ، درون سنگها به كار رفته است . جا زدن اين سنگهاي سياه در سنگ هاي سپيد كه از شاهكارهاي كنده كاري دوره اول هخامنشيان است ، زيبايي ويژه اي هم به اين ساختمان بزرگ سنگي داده و آن را از يكنواخت بودن رنگ سفيد بيرون آورده .

در سه بدنه شمالي خاوري و جنوبي آن سه سنگ نوشته به سه زبان پهلوي ساساني ؛ يوناني و پهلوي اشكاني نقش گرديده است كه در بخشي از آن جنگ شاهپور با امپراطور روم و جنگ هاي امپراطوري ساساني نگاشته شده است .

در بالاي ساختمان اتاقي است به پهناي 12 مترمربع و دري به سوي باختر دارد كه پس از پيمودن پلكان هاي سنگي كه بدبختانه بخشي از اين پلكان هاي سنگي را خراب كرده اند و اكنون با نردبان بايد به داخل آن رفت .

پلكان ها كم پهنا و مانند پلكان هاي تخت جمشيد راحت و پهن براي بالا رفتن نيست . سقف اتاق 6 متر بلندي دارد و از دو سنگ يكپارچه كه هركدام 90/1×5/7 اندازه دارد ، پوشيده شده است . ساختمان اين برج يعني كعبه زرتشت همانند آرامگاه كوروش كبير از سنگ هاي بزرگ سفيد شبيه به مرمر ساخته شده كه آنها را با استادي تراشيده و با دقت به روي هم گذاشته اند و همان طور كه رسم ساختمان هاي سنگي دوره هخامنشي بوده و براي پايداري ساختمان ، آن ها را با بست هاي آهني به يكديگر پيوسته ساخته اند و به گونه اي در پايداري و زيرسازي آن دقت كرده اند كه پس از گذشت 25 سده هنوز چون كوهي پابرجا مانده است .

براي كعبه زرتشت چند ديدگاه در نظر گرفته شده :
اول اينكه چون شكافي در كف اتاق وجود دارد چنين تصور مي كردند كه اين شكاف جايگاه تابوت است ، ولي بررسي هاي بعدي بر روي اين شكاف براين سرانجام رسيد كه درازاي اين شكاف و گوديش در آغاز خيلي كوچكتر از آن بوده كه اكنون ديده مي شود .

ديدگاه ديگر اين است گه كعبه زرتشت را آتشكده مي دانستند اما اين هم رد شد بخاطر اينكه كعبه زرتشت داراي يك در استوار از سنگ يا چوب هاي كلفت بود و اگر انگاشته شود اين اتاق ويژه نگهداري آتش پاك بوده دري به اين استواري براي اتاقي كه هيچ دريچه اي ندارد پرسش آميز مي باشد . زيرا اگر در آن را مي بستند كمي هوا آتش را خاموش مي كرد و دوم اينكه ساختن آتشكده و در نزديكي آرامگاه شاهنشاه كه نيازمند خموشي بوده ، چندان مناسب به نظر نمي رسد .

چرا كه ساخت آتشكده كه مورد نيايش و گرامي شمردن روزانه مردم بوده و مايه انبوهي و شلوغي بوده و در همسايگي آرامگاه شاهان شايسته به نظر نمي رسد و دليل سوم اينكه در نزديكي كعبه زرتشت آتشكده ديگري وجود داشته بنام « تخت گوهر » كه همان نقش ساختمان را دارد و در آتشكده در نزديكي هم به فاصله 2 كيلومتري همانند روريك محل درست به نظر نمي رسد.
آنچه پسنديده تر مي آيد اين است كه تخت گوهر نيز براي آرامگاه يكي از شاهان ساخته شده باشد .

در نهايت مورد استفاده كعبه زرتشت به روشني آشكار نگرديده . درباره كعبه زرتشت ديدگاههاي ديگري نيز وجود دارد كه ازمهمترين آنها مي توان : برج نقش رستم شايد آرامگاهي گذرا و محل اجراي آئين مذهبي و موميايي كردن پيكر پادشاهان بوده است تا چنانچه در هنگام درگذشت او آرامگاه هنوز تمام نشده باشد پيكر را در آنجا نگاه دارند .

بعضي ديگر نيز معتقدند كه كتاب مقدس اوستا كه روي دوازده هزار پوست گاو نوشته در اين جا نگهداري مي شده است . گمان ديگري نيز وجود دارد كه كعبه زرتشت آرامگاه پدر داريوش بوده است زبرا نمي توان پذيرفت كه داريوش بزرگ با آنكه در تمام نوشته ها از پدرخود نام برده براي او كه در زمان كوروش فرمانرواي فارس و بخش مهمي از امپراطوري ايران بوده آرامگاهي نداشته باشد .

ديدگاه ديگري نيز در مورد اين كعبه وجود دارد همچون شناختن كعبه زرتشت به عنوان مكاني براي ستاره شناسي بوده است و ... به هر روي كعبه زرتشت و پژوهش هاي انجام گرفته شده در اين باره از مسائل پيچيده باستان شناسي است و هنوز براي دانشمندان و باستان شناسان جاي سوال بسياري بجا گذارده است.

ندانم هيچ! اگر ؛ اين فخر دارم
كه يك ايراني والاتبارم

به خون دل زيم ؛ زين زيست شادم
كه ايراني بود خون و نژادم .
   
راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837
تماس با ما درباره ما پست الکترونیکی حفظ حریم شخصی شرایط و قوانین دست اندرکاران نقشه سایت سبد خرید فروشگاه
 

تمامي كالاها و خدمات اين فروشگاه، حسب مورد داراي مجوزهاي لازم از مراجع مربوطه مي‌باشند و فعاليت‌هاي اين سايت تابع قوانين و مقررات جمهوري اسلامي ايران است
استفاده از مطالب سايت بلامانع است
1399 - 1380
Copyright © 2000-2020 Persian Books Corporation, All Rights Reserved, mailto:info@persianbook.net