هملت
گروه: نقد و ادبيات
نویسنده: ويليام شكسپير
منبع: مهرگان مهرداد

هملت ؛ يكي از معروفترين آثار ادبي جهان و شاهكار شاعر و درام نويس بزرگ انگليسي ويليام شكسپير است كه در سال 1603 انتشار يافته، ولي قبل از اين تاريخ مكرراً بر روي صحنه آمده است.

داستان در دانمارك اتفاق مي افتد. هملت، شاهزاده سلطنتي، در مرگ پدرش عزادار و از ازدواج شتابزده مادرش گرترود با كلاديوس عموي هملت كه حالا پادشاه شده، نگران و ناراحت است. روح شاه قبلي در معجرهاي قصر السينور بر قزاولان ظاهر شده است. آنها اين خبر را به هملت مي رسانند و او براي تحقيق صحت گفته هاي نگهبانان در آنجا منتظر مي ماند.

هملت روح را ملاقات مي كند و در مي يابد كه سوءظن او نسبت به بدي و شرارت عمويش بيجا نبوده و كاملاً صحيح است: كلاديوس برادرش را هنگامي كه در چمن زاري خوابيده با ريختن زهر در گوشش كشته بود تا بتواند با ملكه ازدواج كند و بر سرير پادشاهي بنشيند. هملت دوستش هوريشيو و يك افسر به نام ماسلوس را قسم مي دهد كه مسأله ظهور روح را كاملاً مخفي نگه دارند. روح از هملت مي خواهد كه انتقام بگيرد و هملت نيز قول انجام اين كار را مي دهد. به هرحال تفكرات و كابوس هاي او به همراه ترس ناشي از اينكه روح ممكن است يك شيطان باشد، وي را از انجام فوري دستور روح پدرش باز مي دارد. هملت تظاهر به ديوانگي مي كند.

درباريان اين را به حساب عشق او نسبت به افليا دختر پولونيوس وزير مي گذارند. هملت مي شنود كه دسته اي از بازيگران به دربار آمده اند، لذا از آنان مي خواهد صحنه قتل پدرش را در حضور شاه و ملكه بازي كنند. كلاديوس كه بي توجه به نمايش چشم دوخته، ناگهان تحت تأثير قرار گرفته وجدانش معذب مي شود و هملت در چهره او دقيق شده، مطمئن مي شود كه عمويش گناهكار است. شاه با شتاب محل نمايش را ترك مي كند و به دنبال او ملكه نيز روان مي شود.

گرترود پسرش را به حضور مي طلبد تا با او صحبت نمايد. پادشاه كه عصباني و مظنون شده است تصميم مي گيرد هملت را به انگلستان بفرستد و ترتيبي فراهم آورد تا او را در آن كشور بكشند. وقتي هملت به حضور مادرش مي رود و ملكه شروع به سرزنش او مي نمايد. شاهزاده هم مادر را متهم به دروغ گويي و تزوير مي نمايد و مرگ همسرش را به خاطر مي آورد.

پولونيوس كه اصلاً آدم فضولي است، پشت پرده اطاق ملكه پنهان مي باشد. هملت كه از وجود او آگاه مي شود، به تصور اينكه كلاديوس پشت پرده اطاق ملكه پنهان مي باشد. هملت كه از وجود او آگاه مي شود، به تصور اينكه كلاديوس پشت پرده مخفي شده، با خنجر وي را مي كشد. بعد به همراهي دو نفر از درباريان به نام روزنكرانتس و گيلدنسترن به طرف انگلستان حركت مي كند. افليا از مرگ پدرش و رفتار عجيب هملت نسبت به او و غيبت طولاني برادرش در فرانسه ديوانه مي شود. برادرش لايرتيس از سفر باز مي گردد و با شنيدن خبر قتل پدرش، بسيار خشمگين شده قسم مي خورد انتقام بگيرد. كلاديوس تقصير را به گردن هملت مي اندازد. افليا از غم برادرش، خود را غرق مي كند.

در همين ضمن كشتي هملت مورد حمله دزدان دريايي واقع مي شود و دزدان او را به دانمارك مي فرستند. هنگامي كه به دانمارك مي رسد، شاهر مرسم تشييع جنازه افليا مي گردد. او و لايرتيس هر دو بسيار غمگينند و هنگام تدفين افليا بر سر اينكه كداميك عزادار اصلي هستند بينشان نزاعي در مي گيرد. كلاديوس كه از انتقام جويي لايرتيس مطلع است به او پيشنهاد مي كند كه هملت را به يك مسابقه شمشيربازي دعوت نمايد هملت با وجود آنكه مي داند، كلاديوس شمشير لايرتيس را به سم آغشته كرده است، اين دعوت را مي پذيرد.

در هنگام شروع مسابقه، ملكه به افتخار پسرش شراب مي نوشد، غافل از اينكه شاه آن را به خاطر هملت با سم آميخته است. درحين نبرد هملت زخمي مي شود و بعد، شمشير اين دو نفر با يكديگر عوض مي گردد و هاملت زخمي بر لايرتيس وارد مي كند لايرتيس بر زمين مي افتد و درحال مرگ اعتراف مي كند كه مقصر اصلي كلاديوس است و از هملت تقاضاي بخشش مي كند. هملت با خنجر شاه را مي كشد و به هوريشيو امر مي كند به فورتينبراس شاهزاده نروژي بگويد كه پس از مرگش او شاه دانمارك خواهد بود.

فورتينبراس پس از مرگ شاهزاده جوان مي رسد و قول مي دهد تشييع جنازه پر شكوهي براي او ترتيب دهد.