جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  09/01/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
مدیریت مقالات > نقد و ادبيات

فاسق
گروه: نقد و ادبيات
نویسنده: آنتوان چخوف
منبع: حسين مقدم

مردي ثروتمند و اشراف زاده ، به عشق همسر يك كارمند ديوان دولتي گرفتار مي شود و پس از مدتي عاشق و معشوق تصميم به فرار از خانه شوهر مي گيرند ولي در شبي كه قصد فرار داشتند، شوهر معشوقه زودتر از موعد به خانه مي آيد و فاسق همسرش را ملاقات مي كند. سرانجام پس از چند ساعت بحث و گفتگو ، شوهر مي پذيرد كه همسر و فاسقش در مقابل دريافت 000/100 روبل او را ترك گويند و زندگي جديد خود را آغاز كنند.

ولي دست سر نوشت دوباره اين دو قهر مان داستان را در كنار يكديگر قرار مي دهد، در كريمه جايي كه فاسق و شوهر سابق هر دو خانه اي مجلل را براي اقامت خود اجاره كرده اند و در عين حال از حظور يكديگر بي خبر هستند. يكي از مشخصه هاي ادبيات چخوف علاقه و توجه او به موقعيت هايي است كه هر انساني ممكن است در زندگي با آن روبرو شود. حقايقي از دنياي اطراف ما : عشق و نفرت، وفاداري و خيانت ، جنايت و عدالت و... چخوف اين حقايق را در غالب طنز ها و تراژديهاي محكم و سازمان يافته خود طراحي مي كرد، همان طور كه در كتاب فاسق از مجموعه اي شامل انگاره هاي طنز و تراژدي سود برده است.

در يك سمت ماجرا، بدگروف همسر معشوق خيانت كار قرار دارد مردي كه سعي مي كند تا با توسل به زور- مقام وقاحت يا ثروتي كه از فروش همسرش به دست آورده خودش را در متن اجتماع مطرح كند. مردي كه سمبل روستايياني است كه در پي كسب مقام و ثروت به كلان شهرها هجوم آوردند و بافت جامعه شهري را دچار دگر گونيهاي عميق كرده اند اما فرهنگ روستايي كه در درون آنها ته نشين شده و در جاي جاي روحشان مخفي گشته است، هرگز تركشان نمي كند و با قدرت هر چه تمامتر به حيات خود ادامه مي دهد. همين وجود مزاحم است كه در تقابل روزانه با فرهنگ شهر نشيني و سيستم اخلاقي وابسته به آن ، شخص را از ورطه ثبات و آرامش دور مي كند و در دريايي از تضاد و ترديد غرقش مي سازد.

دنيايي آكنده از تضاد هاي حل نشدني و گرهي كور كه جان اين روستا زادگان شهر نشين را در چنگ خود مي فشارد و در نهايت امر از آنها موجوداتي ترسو و منفعل مي سازد كه توانايي پاسخگويي با مشكلات ريزو درشت و تصميم گيري قاطع در شرايط سخت و بحراني را ندارند و چون برده اي گوش به فرمان ، از دستورات استيلا گراني كه جان و روحشان را در تسخير خود دارند اطاعت مي كنند، سلطه گراني مانند: حرص و طمع - قدرت يا ثروت و حتي حدود، تعيين ها و عرف هايي كه جامعه شهري به آنان تحميل مي كند!

در نقطه مقابل ميدان نبرد گرو هلسكي ، فاسق همسر خيانت كار داستان حضور و تداوم زندگي اشراف و فئودالي را اعلام مي دارد، طبقه اي كه علي رغم بافت پوسيده اجتماعي خود، همچون فرهنگ روستايي رقيب، به زندگي ادامه مي دهد و در جامعه اي كه چخوف آن را به تصوير مي كشد حاضر است ، نفس مي كشد تاثير مي گذارد و يا متأ ثر مي شود. طبقه اي در جدالي نفس گير با نظام سرمايه داري در حال ظهور روسيه ، يا چيزي را از دست داده يا در حال از دست دادن چيزي است و نمونه بارزي از آدم هايي كه ميان زمين و آسمان گرفتار هستند را نمايش مي دهد.

انسانهايي كه با تمدن مدرن آشنا هستند ولي علي رغم استفاده از مظاهر اين تمدن سعي در حفظ سنن فئودالي و اشرافي خود دارند كه همين مطلب آنها را تبديل به مهمترين كانونهاي خلق تراژدي در آثار چخوف مي كند( تراژدي آثار چخوف چيزي به جز زندگي اين اشراف زادگان تهي و پوچي انگار و سر نوشت طبقه رو به اضمحلالشان نيست). چيره دستي چخوف، در خلق همين شخصيت هاي واقعي است كه هر يك طبقه يا قشر خاصي از جامعه روسيه را نمايندگي مي كردند ، بر خلاف تورگينف و ماكسيم گوركي كه قهرمانانشان جهاني از فلسفه و علم هستند!! و پي در پي درباره خيرو شر و يا ماهيت هاي متمايز يكي فراسوي اين دو داد سخن مي دهند! قهرماناني كه بيش از آنكه نماينده اي واقعي براي اقشار و طبقات مختلف جامعه روسي باشند موجوداتي انتزاعي و خيالي هستند، براي نمايش انديشه ها و فلسفه هاي گونا گون و متضاد.

قهرمانان چخوف، ايدئولوژي ها و تفكرات فلسفي فراگيري نيستند كه به هيات انساني در آمده باشند، آنها شخصيت هاي حقيقي هستند كه در تقابل با يكديگر در جهان شكست خورده اشان در پي هم مي دوند و داستان چخوف به همراه ما جراهايش جريان كليدي است براي شناخت اين اقشار و طبقات اجتماعي توسط خوانند گان .

در خلال همين كش و قوسها و دگرگونيهاست كه چخوف ابعاد مختلف فرهنگي و اخلاقي قهر مانانش را كشف مي كند و به خواننده نشان مي دهد، يك روانشناسي مصور ، يك كالبد شكافي براي دست يافتن به حقايق روح و روان آدمها . در پي اين شناخت و آگاهي ، نقد و هجو قهرمانان داستان قرار دارد، هدفي كه چخوف مانند صيادي ماهر گام به گام و آرام به او نزديك مي شود و در پايان داستان، به چنگش مي آورد.

اين يك نفوذ جامعه شناسي است نه به فرد و يك هجو تاريخي است نه متصور در زمان يا مكاني خاص. اين هجو وضعيت مضحك و تراژديك اقشار اجتماعي مختلف روس است كه قرنها به حيات خود ادامه داده اند و تاريخ اجتماعي- سياسي و فر هنگي روسيه را رقم زده اند . آثار چخوف به سبب چنين نقد فراگيري است كه پويايي و حركت خود را از دست نمي دهد و در هر نسلي مخاطبان خاص خود را مي يابند و جذب مي كنند.

   
راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837