|
مروري بر كتاب
کتابی تاریخی به فارسی نوشتة شاه طهماسب اول صفوی ، مشتمل بر زندگینامة وی از جلوس در 930 تا پناهنده شدن بایزید، شاهزادة عثمانی ، به او در 969. شاه انگیزة خود را از نوشتن این کتاب به یادگار نهادن دستورالعملی برای فرزندانش بیان کرده است . او این کتاب را به تقلید از بابـُرنامه ، نوشتة ظهیرالدین محمد بابُر * ، نوشته است . این تذکره به سبب نشان دادن روحیات شاه طهماسب ارزشمند است ؛ وی در آن بصراحت از مسائلی سخن می گوید که در کمتر منبعی مشاهده می شود، از جمله واهمة او از رویارویی با سلطان عثمانی ، در پیش گرفتن سیاست صبر، و مقابله با سپاه عثمانی از طریق سوزاندن آبادیها و محصولات ایران است . ذکره شاه طهماسب پنج فصل دارد. نویسنده پس از حمد پروردگار و مدح پیامبر اکرم ، به ذکر تاریخ تولد و سال جلوس و وقایع دوره سلطنت خود می‌پردازد، از جمله: عزل و نصبهایی که در ابتدای سلطنت کرده، سرکشی‌های قزلباشان و کشتار برخی از سران ایشان، شرحی درباره سادات مرعشی قوامیه مازندران ، محاصره هرات در ۹۳۷ به دست ازبکان ، شورشهای شاهزادگان و امرا و حکام ولایات همچون اولامه تکلو و غازی خان تکلو و سام میرزا و القاص میرزا / القاسب میرزا ، روابط ایران و عثمانی در دوره اسکندر پاشا ، و سرگذشت بایزید ، و پناهندگی او به دربار شاه طهماسب ... شرح وقايع و احوالات زندگاني شاه طهماسب صفوي بقلم خودش
شاه انگیزة خود را از نوشتن این کتاب به یادگار نهادن دستورالعملی برای فرزندانش بیان کرده است . او این کتاب را به تقلید از بابـُرنامه ، نوشتة ظهیرالدین محمد بابُر ، نوشته است .
این تذکره به سبب نشان دادن روحیات شاه طهماسب ارزشمند است ؛ وی در آن بصراحت از مسائلی سخن می گوید که در کمتر منبعی مشاهده می شود، از جمله واهمة او از رویارویی با سلطان عثمانی ، در پیش گرفتن سیاست صبر، و مقابله با سپاه عثمانی از طریق سوزاندن آبادیها و محصولات ایران .
تذکرة شاه طهماسب پنج فصل دارد. نویسنده پس از حمد پروردگار و مدح پیامبر اکرم ، به ذکر تاریخ تولد و سال جلوس و وقایع دورة سلطنت خود می پردازد، از جمله : عزل و نصبهایی که در ابتدای سلطنت کرده ، سرکشی های قزلباشان و کشتار برخی از سران ایشان ، شرحی در بارة سادات مرعشی قوامیة مازندران ، محاصرة هرات در 937 به دست ازبکان ، شورشهای شاهزادگان و امرا و حکام ولایات همچون اولامه تکلو و غازی خان تکلو و سام میرزا و القاص میرزا/ القاسب میرزا ، روابط ایران و عثمانی در دورة اسکندرپاشا ، و سرگذشت بایزید، و پناهندگی او به دربار شاه طهماسب .
نثر این کتاب آمیخته به آیات و احادیث و اشعار پندآموز است و لغات و تعبیرات ترکی نیز در آن دیده می شود . این کتاب شرح مفص٧لی در بارة خوابهای بیشمار شاه دارد که به گفتة خودش در سختیها راهگشای وی بوده اند . مطالب اصلی این کتاب در حاشیه پردازیها پنهان مانده است .
|
