در 1348 ش، مسعود كيميايي قيصر را با بازي بهروز وثوقي و ملك مطيعي ساخت و داريوش مهرجويي گاو را بر مبناي داستاني نوشتة غلامحسين ساعدي و با بازي عزت الله انتظامي. قيصر مورد استقبال بيسابقة تماشاگران داخلي قرار گرفت، گاو مورد تأييد بيسابقة جشنوارههاي خارجي و هر دو مورد بحث منتقدان روشنفكر؛ از جمله پرويز دوايي (پيام) كه طي سالها با نوشتن مقالاتي در فردوسي و سپيد و سياه به نقد فيلم ايران اعتبار بخشيده بود. به زعم دوايي قيصر، «مرثية مرگ دوراني بود كه ارزش هايش آخرين رشتهاي بود كه جامعه ….. را به زندگي خاص و ناب ايراني ميپيوست» و گاو، عليرغم مشكلاتي كه مميزي پيش آورد كوششي «عرفاني در بازآفريني روستا». در همين سال فيلمسازان پارة فيلم فارسيِ سينماي ايران با استفاده از كليشة گنج قارون تماشاگران ويژة خود را نگه داشتند، با فيلم هايي مانند قهوهخانه قنبر. همچنين نخستين دورة جشنوارة «بومي» سپاس برگزار شد. در 1349 ش آرام آرام فعاليت هاي روشنفكري تحت پوشش دولتي در ميآمد و موفقيت داخلي و خارجيِ قيصر و گاو روشنفكران را ترغيب ميكرد تا در عوض يا در كنار ادبيات، تآتر و روزنامهنگاري به سينما بپردازند. از جمله در بخش خصوصي علي حاتمي فيلم هاي حسن كچل و طوقي را با بازي ستارههاي جديد، پرويز صياد و وثوقي و ستارهاي قديمي، ملك مطيعي كارگرداني كرد. در بخش دولتي،تل فيلم استوديويي وابسته به سازمان راديو تلويزيون ملي ايران فيلم، آرامش در حضور ديگران را به كارگرداني ناصر تقوايي، بر مبناي داستاني نوشتة ساعدي تهيه كرد كه به مميزي برخورد. سازمان راديو تلويزيون، مدرسة عالي تلويزيون و سينما را نيز به راه انداخت كه پس از دانشكدة هنرهاي دراماتيك، دومين دانشكدة سينمايي شمرده ميشد. همچنين از ابتداي تأسيس در 1345 ش با تهيه و پخش سريال هاي ايراني،از جمله سركار استوار (1346 ش) بر ذائقة تماشاگران سينماي ايران تأثير گذاشت.
|