جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  30/01/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
مدیریت مقالات > مقالات عمومي

گياهان را به سفره ببريد
گروه: مقالات عمومي
نویسنده: ليلا دليخون

گياهخوارى با تاريخ پيدايش انسان بر روى كره زمين آغاز شده است. انسان هاى اوليه در جنگل هاى گرمسيرى زندگى مى كردند و خوراك آنها ميوه درختان بود، اما به علت پيشامدهاى ناگهانى مانند زمين لرزه، سيل وغيره به نواحى ديگر كوچ كردند و به تناسب تغييرات آب و هوايى و كمياب شدن ميوه ها و به علت گرسنگى، مجبور شدند از گوشت جانورانى كه براى دفاع از خود مى كشتند، بخورند و به مرور پس از كشف آتش اين عادت را حفظ كردند.

گياهخوارى عملاً به حذف گوشت يا برخى مواد غذايى با منشأ حيوانى، بسته به درجه گياهخوار بودن از رژيم غذايى، اطلاق مى شود. انواع متفاوتى از گياهخوارى وجود دارد كه هر يك منافع و البته مشكلات مربوط به خود را دارند.

اولين نوع از سه روش عمده آن، رايج ترين آنها روش اوو - لاكتو (ovo-lacto) است. اين گياهخواران هيچ گونه گوشتى اعم از گوشت قرمز، ماكيان و غذاهاى دريايى نمى خورند، اما تخم مرغ و محصولات لبنى را مصرف مى كنند.

گروه دوم به لاكتو (lacto) معروفند. اين گروه گياهخواران گوشت و تخم مرغ نمى خورند، اما لبنيات را در برنامه غذايى خود دارند. آخرين گروه با سخت ترين رژيم غذايى وگان (vegans) هستند. گياهخواران وگان، گوشت، تخم مرغ، لبنيات، غذاهاى حاوى محصولات جانبى حيوانى و حتى عسل نيز نمى خورند. اين گروه حتى از محصولات چرمى، پشمى، پوستى، ابريشمى يا هرگونه محصول به دست آمده از حيوانات استفاده نمى كنند.

علاوه بر اين افرادى هستند كه ترجيح مى دهند گوشت قرمز نخورند، اما از گوشت ماكيان و غذاهاى دريايى استفاده كنند، از جمله گروهى به نام نيمه گياهخواران كه محصولات لبنى، تخم مرغ، مرغ و ماهى مصرف مى كنند، اما هيچ نوع گوشت ديگرى نمى خورند. گروه ديگرى هم به نام «پسكو» وجود دارند كه از فرآورده هاى لبنى، تخم مرغ و ماهى تغذيه كرده ، اما از انواع ديگر گوشت پرهيز مى كنند.

برخى گياهخواران رژيم ميوه خوارى دارند كه در واقع نوعى رژيم وگان است و در آن مصرف غذاهاى پخته به حداقل مى رسد. در اين رژيم بيشتر از ميوه هاى خام، خيار، گوجه و نيز از دانه ها استفاده مى شود. اين گروه فقط آن دسته از خوراكى هاى گياهى را انتخاب مى كنند كه چيدن آنها منجر به مرگ گياه نشود. جوانه خواران نيز در ميان اين گروه ديده مى شوند كه عمدتاً از جوانه ها، دانه ها و برنج تغذيه مى كنند.

دكتر مسعود كيمياگر، متخصص تغذيه در گفت وگو با «ايران» با اشاره به مزاياى رژيم غذايى گياهخوارى مى گويد: افراد بهتر است در غذاى روزانه خود بيشتر از مواد غذايى گياهى استفاده كنند، اما اين استفاده نبايد به صورت صددرصد باشد، چرا كه وجود گوشت سفيد و قرمز در رژيم غذايى لازم و ضرورى است و انسان نيازمند ويتامين B12، آهن و روى است كه اين منابع در گياهان موجود نيست.

وى با هشدار نسبت به اين كه بيشتر گياهخواران در معرض ابتلا به كمبود اين سه ماده هستند، مى گويد: گروهى از افراد گياهخوار مطلق هستند كه مواد پخته مى خورند، اما شير و تخم مرغ نمى خورند. اين دسته حتى عسل هم مصرف نمى كنند.اين متخصص با تأكيد بر اين كه مصرف مواد گياهى از جهاتى نسبت به مواد حيوانى ارجحيت دارد، اظهار مى كند: افراد مى توانند كالرى و پروتئين را از حبوبات و غلات دريافت كنند، زيرا مصرف زياد مواد گوشتى اسيداوريك، كلسترول و ترى گليسيريد خون را افزايش مى دهد.

وى با تأكيد بر اين كه مصرف گوشت سفيد و قرمز بايد متعادل باشد، مى گويد: افراد در رژيم غذايى خود بايد از همه گروه هاى غذايى استفاده كنند و حذف كامل گوشت قرمز و سفيد اشتباه بزرگى است، چرا كه انسان نمى تواند بدون مواد غذايى حيوانى زندگى سالمى داشته باشد.اين متخصص تغذيه با بيان اين كه در حال حاضر حدود يك سوم زنان دنيا دچار كم خونى فقر آهن هستند، مى گويد: افراد روزانه حداقل ۶۰ تا ۹۰ گرم از انواع گوشت را بايد در رژيم غذايى خود بگنجانند و در كنار آن مى توانند رژيم گياهخوارى را هم رعايت كنند.دكتر كيمياگر به اثرات موقت رژيم گياهخوارى اشاره كرده و مى گويد: اين نوع رژيم اثراتى كوتاه مدت دارد، اما در دراز مدت به علت كمبود برخى منابع؛ مشكلاتى نظير كاهش قدرت كارى، ضعف ، افزايش احتمال بروز بيمارى ها و غيره را به دنبال دارد و در واقع نمى توان با گياهخوارى مطلق، سالم ماند، بنابراين رعايت اعتدال و تنوع در رژيم غذايى و مصرف همه گروه هاى غذايى بسيار ضرورى است.

دكتر مريم صفايى، كارشناس تغذيه نيز در اين باره مى گويد: رژيم غذايى صرفاً گياهخوارى به علت حذف يك يا چند گروه از مواد غذايى موجب ابتلا به فقر آهن، كلسيم و ويتامين B12 مى شود و در درازمدت ريزش مو و كم خونى را به دنبال دارد، در واقع هر يك از گروه هاى غذايى داراى خواص حياتى براى بدن است و هيچ يك از آنها را نبايد حذف كرد.وى با بيان اين كه گروه هاى مواد غذايى شامل پروتئين ها، چربى ها، كربوهيدرات ها، املاح معدنى، ويتامين ها و آب است، مى افزايد: استفاده از يك رژيم غذايى مناسب، تغيير در عادات غذايى نادرست و انجام فعاليت هاى ورزشى براى حفظ سلامتى بسيار ضرورى است.دكتر حسين خدمت، متخصص بيمارى هاى گوارش نيز درباره فوايد رژيم گياهخوارى مى گويد: در اين نوع رژيم فرد مجموعه متنوعى از املاح و ويتامين ها را دريافت مى كند وبه علت اين كه نسبت حجم ماده غذايى به كالرى بالا است، فرد حجم بالايى از مواد را دريافت كرده، اما كالرى كمترى را مى گيرد، بنابراين بشدت سيستم گوارش را تقويت مى كند.

وى با بيان اين كه با رعايت اين رژيم هضم و جذب غذا بهتر صورت مى گيرد، مى افزايد: در واقع گياهخوارى يك ورزش منظم و مناسب براى لوله گوارش است و فرد با دريافت هر ماده غذايى آن را در شرايط خوبى هضم و جذب مى كند و در نتيجه از يبوست كه منشأ بسيارى از بيمارى ها است پيشگيرى مى شود.

اين متخصص با تأكيد بر اين كه افراد گياهخوار كمتر دچار عارضه مى شوند، اظهار مى كند: اين افراد به موقع سير شده و كمتر به چاقى، بيمارى هاى قلبى- عروقى، كبدى، مغزى، صفراوى و فشارخون مبتلا مى شوند. در رژيم گياهخوارى به علت كاهش تماس مواد سرطان زا با مخاط و پوشش روده، احتمال بروز انواع سرطان دستگاه گوارش به خصوص سرطان روده بزرگ كاهش مى يابد.

دكتر خدمت مى افزايد: در اين نوع رژيم به علت دريافت كافى ويتامين و املاح، پوست نيز از لطافت و شادابى خاصى برخوردار مى شود كه با رژيم حيوانى كمتر به اين شادابى مى توان رسيد، همچنين افراد گياهخوار از نظر روحى و روانى شاداب تر و سرحال تر هستند و بيمارى هاى روانى با منشأ اگزوژن در آنها كمتر ديده مى شود. گياهخواران استرس ها، مشكلات و ناراحتى هاى متعدد روزانه را نسبت به سايرين بهتر تحمل مى كنند.

اين متخصص گوارش با اشاره به مضرات رژيم گياهخوارى مى گويد: اصولاً در رژيم حيوانى منابع مفيدى وجود دارد كه در رژيم گياهى موجود نيست. از جمله اين مواد مى توان به ويتامين B12 و اسيدهاى آمينه ضرورى اشاره كرد. افرادى كه اصلاً گوشت يا مواد غذايى حيوانى مصرف نمى كنند، پس از گذشت حدود چند ماه تا چند سال دچار عوارض جدى كمبود ويتامين B12 و اسيدهاى آمينه ضرورى مى شوند كه به سيستم هاى مختلف بدن به خصوص خون، مغز، اعصاب و گوارش آسيب هاى جدى وارد مى كند.

وى تأكيد مى كند: افرادى كه رژيم گياهخوارى دارند به علت خام خوارى بيشتر از سايرين زمينه آتوپى و حساسيت دارند و آلرژى آنها تشديد مى شود، همچنين نگهدارى طبيعى و بهداشتى مواد گياهى خام بسيار مشكل تر از مواد غذايى حيوانى است و احتمال ورود انگل ها و ميكروب ها به بدن افزايش مى يابد، بنابراين استفاده از ضدعفونى كننده هاى مناسب و رعايت بهداشت براى جلوگيرى از بروز بيمارى هاى ميكروبى، انگلى و مسموميت ها لازم و ضرورى است.

قسمت قبل   
راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837