جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  10/01/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
مدیریت مقالات > نقد و ادبيات

تخم مرغهاي شوم
گروه: نقد و ادبيات
نویسنده: ميخائيل بولگاكف
منبع: بابك كياني

پرفسور پرسكيف ، مردي كه تمام عمر خود را صرف تحقيق درباره جانوران كرده است به گونه اي تصادفي پي مي برد كه يك اشعه خاص سبب رشد غير متعارف آميب ها و تخم جانوران دوزيست مي شود. پر فسور تصميم مي گيرد تا تحقيقات مفصلي در باره امكان استفاده از اين اشعه در رابطه با رشد و حيات حيوانات اهلي( مانند مرغ و...) انجام دهد ولي درست در لحظاتي كه تحقيقات وارد مراحل حساس خود شده است، ارگانهاي حكومت شوروي( كه سعي دارند كوچكترين مطلبي را بدانند و همه چيز را تحت كنترل خود داشته باشند) وارد تحقيقات مي شوند و با تصميم گيري هاي عجولانه و غير منطقي خود( كه بر خاسته از جهل و ناداني شان است) فاجعه اي بزرگ مي آفرينند. قهرمان اين داستان ( پروفسور پرسيكف) يكي از اميدهاي دانش روسيه است كه قرباني مقاصد شوم و فرصت طلبانه حكومت شده و ازكشفياتتش سواستفاده مي گردد.

خصوصيات حكومت هاي توتاليز و تماميت خواه ( كه براي كنترل هر آنچه در معرض قدرتشان قرار دارد از هيچ عملي روي گردان نيستند) و سازمانها و ارگانهاي وابسته به اين حكومتها( كه ترس از دشمن مجهول و اتمسفر مسموم اين رژيمها را به ارث مي بردند ) در جاي جاي رمان با زيبايي به تصوير كشيده شده است.

نويسنده با پناه بردن به ژانر ادبيات علمي - تخيلي و با زبان كنايه و استعاره كه لازمه بيان عقايد در يك فضاي مختنق است تصويري هولناك از وضعيت پيشرفت علم و دانش در سايه حكومتهاي تو تاليز را با طنزي تلخ و گزنده در پيش چشم خوانندگان به تصوير مي كشد. رويدادهاي اين رمان كه در سال 1924 نوشته شده، مربوط به آينده اي نزديك يعني سال 1928 است. مسكو، پايتخت اتحاد جماهير شوروي( اين وطن سوسياليسم و كعبه آمال كمونيست هاي سراسر دنيا) در درون خود و در وراي رنگ ولعاب ها، خبر ها و اطلاعات حكومتي ، تبليغات جهاني و ... شهري كاملا بورژوازي است و مانند تمام شهر هاي بزرگ بورژوازي حتي حادثه اي مثل مرگ و مير ناگهاني مرغ ها ريتم عادي و يكنواخت زندگي مسكو را تغيير نمي دهد و در حيات مردم شهر ( كه مانند مردم كشورهاي صنعتي و سرمايه داران گرفتار روزمرگي است) تحولي ايجاد نمي كند.

روشنفكران روس كه بر طبق وظيفه اجتماعي مسئول نقد و بررسي جامعه و شناسايي دردهاي آن و ارائه راهكاري براي درمان اين آسيب هاي اجتماعي هستند به سبب وابستگي اقتصادي - ايدئو لوژيكي و تشكيلاتي خود به رژيم ، تبديل به بلند گوي تبليغاتي حكومت شده اند و در رهبران جامعه در چنگال قدرت مطلقي كه فسادي مطلق را به آنان تحميل مي كند، دست و پا مي زنند. بر خلاف بسياري از سود جويان و حتي دانشمنداني كه تسخير طبيعت و دخالت انسان در آن را كار درست و لازمه مي دانند، بولگاكف اين امر را خطري جدي براي انسان و طبيعت تلقي مي كند و در اين رمان به بررسي پيامدهاي ناگوار دخالت بشر در طبيعت مي پردازد و در اين راه هر چند ميراث خوار نويسندگان بزرگ پيش از خود( مانند گو گول يا داستايفسكي) است اما سبكي خاص و منحصر به فرد دارد و از جسارتي بالا براي ترسيم نوع جديدي از تخيل سود مي برد.

جنبه هاي مضحك شخصيت آدمها و نقاط تاريك و زشت حكومتها در دستان هنرمند نويسنده تبديل به خمير مايه هاي قوي براي سازمان دهي منحصر به فرد شخصيت ها و فضاي داستان مي شود كه البته اغلب با بزرگنمايي همراه است و مجموعه اي ساختار شكن را در مقابل خوانند گان قرار مي دهد و به اين ترتيب است كه سبك خاص نويسنده پا به عرصه وجود مي گذارد، سبكي كه منتقدان با نام سورئاليسم فلسفي از آن ياد مي كنند! در همين رمان بولگاكف به خلق شخصيت هايي مي پردازد كه به عقيده منتقدان بعدها در اثر جاوداني وشهيرش ( مرشد و مارگاريتا) بسط مي يابند و شخصيت هاي مشهور كتاب را به دنيا مي آورند.

مثلا مرشد، شكل بسط يافته و تكميل شده پرفسور پرسيكف است كه مانند او قرباني ايدئولوژي خشك و ماليخوليا يي حكومت شده است. همين طور در خلق شخصيت شيطان( پروفسور ولند) مي توان پي رنگ ها و رد پاهاي كاراكتر« رك» را يافت.

سبك داستان همانطور قبلا اشاره شد ژانر علمي تخيلي است ولي فضاي داستان كاملا واقعي است و كوچه ها- شهرها- خيابانها و ساختمانهاي آن در عالم خارج وجود دارند( مانند خيابان لوبيا نكا كه سازمان مخوف امنيت داخلي شوروي « ك.گ.ب.» در آن واقع بود). نوشته هاي بولگاكف ساده و يكدست است ولي قدرت بي چون و چراي انسان در پيروزي بر فلاكت و ايمان به چيرگي اميد و زندگي بر حماقت و زشتي و تكبر از تك تك جملاتش خوانده مي شود و انسان را براي دست يابي به اين پيروزي بزرگ بيش از پيش تحريك و مي كند.

   
راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837