جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  10/01/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
مدیریت مقالات > نقد و ادبيات

همه نام ها
گروه: نقد و ادبيات
نویسنده: ژوزه ساراماگو
منبع: ناتاشا تيرى

آقاى ژوزه كارمند جزء بايگانى كل سجل احوال است. او به عنوان منشى، برگه دان هاى ساكنان يك شهر بى نام را مرتب مى كند. در حالى كه آرشيو مرده ها در فضاى تاريك و غبار گرفته قفسه ها روى هم انباشته مى شوند و جايشان را به پرونده هاى جديد زنده ها مى دهند، آقاى ژوزه مخفيانه اطلاعاتى درباره صد شخصيت معروف جمع آورى مى كند.

روزى او بر حسب تصادف برگه دان زنى جوان و ناشناس را كشف مى كند كه ميان همه نام هاى ديگر گم شده است. با اين كه اطلاعات ادارى مختصرى درباره اين شخص در اختيار دارد، به تحقيق درباره او دست مى زند، سرگذشت او را بازسازى مى كند و به مردان و زنانى كه او را مى شناخته اند، نزديك مى شود.آقاى ژوزه تنها پرسوناژى كه اسم دارد- همان اسم نويسنده رمان- در طول تحقيقش به اشخاصى برمى خورد كه نمى تواند به وجودشان شك كند و احساسات تمام سرشت ها را، از ترس گرفته تا دلسوزى، حس مى كند.

در اين رمان ژوزه ساراماگو همانند تحقيقى ساده و در عين حال پرماجراى پرسوناژ خود، به داستانى سرسام آور روى مى آورد كه مثل يك رمان پليسى و همچنين مثل يك قصه، بى درنگ خوانده مى شود. تحقيق وسواس گونه آقاى ژوزه، او را به دنياى بيرون پرتاب مى كند، به دور از بايگانى كل سجل احوال كه در آن نوعى انضباط و ناشناختگى نزديك به دنياى كافكا حاكم است. او كم كم متوجه مى شود كه هر كس به اندازه خود، مقابل سيستم خشك ادارى مقاومت مى كند. يك چيز كاملاً بى اهميت، گرد و غبارى اندك روى چرخ دنده هاى ماشين، عكسى كه بيشتر از حد مقرر شده تماشا مى شود، براى زير و رو كردن يك زندگى كافى است.

كافى است يك پير زن اسرارش را براى غريبه اى فاش كند، يك مرد از قوانين مستبدانه موسسه اى چند صد ساله تخطى كند و يك چوپان اسامى قبر هاى تازه حفر شده گورستانى عظيم را عوض كند تا اين مقاومت در مقياس فردى، قدرتى فوق العاده به دست آورد. آقاى ژوزه در طول تحقيقش، پيشرفت ها و درجا زدن هاى روزانه اش را در دفترچه كوچكى يادداشت مى كند و براى خود تعريف مى كند، او يك صدا پيدا مى كند و تبديل مى شود به سوژه زندگى خودش.به اين ترتيب، در اين داستان سوم شخص، پرسوناژ تبديل مى شود به راوى سرگذشت خود و از «من» استفاده مى كند.


۱۳۷۸

آقاى ژوزه ابداع كننده اين زن ناشناس است، چه او را تصور كرده باشد و چه او را همانند يك گنج در هزار توى ترسناك فراموشى كشف كرده باشد. در نهايت اين داستان نمى تواند چيزى باشد جز روياى پرسوناژ ولى اين موضوع زياد مهم نيست، چون از طبيعت پيش رونده تحقيق او چيزى نمى كاهد.جذابيت سبك ژوزه ساراماگو در پيوند سيستماتيكى است كه با خواننده برقرار مى كند، در نوشتارى هم زمان عالمانه و سرشار از شوخ طبعى، متمايل به جمله هاى بسط داده شده كه در آنها برحسب مورد، ديالوگ هايى پيش پا افتاده يا پيچيده درهم مى آميزند، ديالوگ هاى آقاى ژوزه با اشخاص مختلف و با خودش.

اما اين جذابيت بلافاصله نيست، ساراماگو دست به ريسك مى زند و با انتخاب پرسوناژى از ميان آدم هاى سطح پائين مى خواهد نيرنگ هاى خيال را براى خواننده آشكار كند. راوى همان طور كه پرسوناژى كه جاى او را مى گيرد، وقت خود را صرف نشان دادن چيزى مى كند كه مى توانست در شرايط اندكى متفاوت روى دهد، اگر خلق و خوى فلان يا فلان پرسوناژ آنى نبود كه در اين رمان هست.

او نشان مى دهد كه رفتار گرفته شده از مردگان بى حافظه، زنده ها را يتيم و تسكين ناپذير مى كند و فقط انطباق مرگ با زندگى است كه مى تواند زندگى را قابل تحمل كند. اين رمان زيبا تاملى است درباره تنهايى و مرگ و همانند فيلم هاى چاپلين، هم زمان جدى و طنز آميز است. نزد ژوزه ساراماگو، لذت نوشتار بازتاب خود را در لذت هيجانى مى يابد كه از خوانده شدن آن برانگيخته مى شود.

* همه نام ها ، ژوزه ساراماگو، ترجمه :عباس پژمان، انتشارات هاشمى،چاپ اول-

   
راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837