جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  08/02/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
مدیریت مقالات > نقد و ادبيات

عرفان جمالي
گروه: نقد و ادبيات
نویسنده: علي اكبر افراسياب پور
منبع: 192 ص. چاپ نخست 1386

دورِ گردون را ز موجِ عشق دان

گر نبودي عشق بفسردي جهان

(مولوي)

اين روزها كتابي تازه با نام عرفان جمالي (زيبايي پرستي ايراني در انديشه هاي عين القضات، روزبهان، ابن عربي، ابن سبعين و حافظ) به بازار آمده كه نويسنده ي آن علي اكبر افراسياب پور داراي دكتراي عرفان و مدير مسوول و سردبير مجله ي علمي – پژوهشي عرفان است و توسط انتشارات ترفند به چاپ رسيده است. (192 ص. چاپ نخست 1386)

عرفان با استقبال جهاني مواجه گرديده و در دو سال گذشته پرفروش ترين كتاب شعر آمريكا، كتاب مثنوي بوده است. جهان در هزاره ي نو، بيش از هر چيز به عرفان، عشق، زيبايي، فلسفه و انديشه هاي نويني نياز دارد كه از طريق آنها طرحي نو در افكنده و بر بحران هاي مادي و معنويِ موجود فايق آيد. انسان امروز اسير زنجيرهاي خود ساخته اي شده كه از آنها به تنگ آمده و به هر ريسماني چنگ مي زند تا از اين مرحله ي خطرناك نجات يابد و بتواند كره ي زمين را به ويژه در بخش زندگي گياهي، حيواني و انساني از آسيب هاي جدّي برهاند.

در چنين شرايطي بهترين گزينه «عرفان» است زيرا از چنان نقاط قوّتي برخوردار است كه مي تواند بحران هاي امروز را مهار سازد و از چنان فلسفه اي قدرتمند برخوردار است كه مي تواند روح كنجكاو بشر را سيراب نمايد. يكي از برجستگي هاي عرفان كثرت گرايي يا پلوراليسم است كه به همه ي عقايد و مذاهب احترام مي گذارد و با هيچ عقيده اي دعوا ندارد. حتّي چون مولوي مثال مي آورد كه اگر فيل را در تاريك خانه كنند هركسي بخشي از حقيقت را لمس خواهد كرد و همه ي حقيقت در اختيار انسان قرار نمي گيرد.

همچنين عرفان در عشق ورزي به همه چيز است و انسان را از زندگي راضي و خشنود مي سازد و فلسفه ي خوشبيني را ترويج مي دهد، به گفته ي سعدي:

به جهان خرّم از آنم كه جهان خرّم از اوست

عاشقم بر همه عالم كه همه عالم از اوست


با اين نگاه زيبا عارف به همه چيز عشق مي ورزد و عرفان داروي مبارزه با پوچ گرايي، افسردگي و بدبيني است. ديگر اين كه در عرفان « صلح كلّ» برقرار است يعني عرفان ما را به صلح و آشتي با همه ي موجودات جهان فرا مي خواند.



به گفته ي شيخ بهايي:

صلح كلّ كرديم با كلّ بشر

تو به ما خصمي مكن نيكو نگر
عرفان ايراني داراي مكتب هاي برجسته و ارزشمندي است كه تا كنون معرفي نشده اند و از اين ظرفيت بزرگ استفاده ي مناسب نشده است و به همين دليل در بازار كتاب جوانان به سوي عرفان سرخ پوستي،ذن بوديسم و مانند آن روي آورده و نشان داده اند كه اشتياق فراواني در ايران نيز به عرفان وجود دارد و چون عرفان ايراني ارايه نمي شود، خوانندگان و علاقه مندان به سوي عرفان هاي بيگانه گرايش پيدا مي كنند و كتاب هاي آنها از رونق خاصي برخوردار شده است. اگر عرفان ايراني به خوبي معرفي گردد نه تنها نيازهاي داخلي و خواسته هاي ايرانيان را پاسخ مي دهد بلكه مي تواند در سطح جهان بالاترين مشتاق را داشته باشد چنان كه آثار مولوي در آمريكا و اروپا همين مطلب را اثبات نموده است.

يكي از مكتب هاي عرفان ايراني، مكتب جمال يا زيبايي پرستي نام دارد كه نويسنده ي كتاب «عرفان جمالي» در چند كتاب و مقالات متعدد به معرفي آن پرداخته و جالب اين كه كتاب «زيبايي پرستي در عرفان اسلامي» از اين نويسنده بيشترين فروش را در خارج از كشور داشته است و متاسفانه در ايران با آن استقبال لازم مواجه نگرديده كه علّت اصلي آن مشكلات بازار كتاب در ايران است كه هنوز راهكار مناسبي براي چاپ، انتشار و معرفي كتاب ها به علاقه مندان وجود ندارد و اغلب كتاب هاي منتشره به دست علاقه مندان نمي رسد. اين عدم برنامه ريزي باعث گرديده كه ناشران ضرر نموده، كتاب ها با تيراژ پايين چاپ شوند و مشتاقان بدون اطلاع از اين كتاب ها محروم بمانند و نويسندگان نيز انگيزه ي لازم براي كار و كوشش بيشتر را از دست بدهند.
كساني كه به حرف نو و مطالب تازه علاقه دارند مي توانند با مطالعه ي كتاب «عرفان جمالي» به بخشي ارزشمند از عرفان ايراني دست يابند كه مبنايي مستحكم و فلسفي دارد و نوعي جهان بيني و مكتبي جديد را ارايه مي دهد كه پاسخگوي نيازهاي فردي و اجتماعي، مادي و معنوي انسان امروز است.

در اين كتاب پرسش هاي اساسي انسان در حوزه هاي معرفت شناسي، خداشناسي، انسان شناسي، دين شناسي، شناخت شناسي و بررسي ادبيات عرفاني در ايران با پاسخ هايي تازه روبه رو مي گردد و انديشه هاي بزرگان عرفان ايراني و اسلامي مانند عينالقضات ، روزبهان، ابن عربي، ابن سبعين و حافظ با ديدگاهي نو بررسي مي گردد همچنين جايگاه اين عرفان در مقايسه با ديگر مكتب ها روشن مي شود.




در مكتب جمال يا زيبايي پرستي در عرفان ايراني اصالت به «زيبايي» داده مي شود و ادعا دارد كه اگر هستي را زيبا بدانيم و انسان را موجودي زيباپرست معنا نماييم، آن وقت سرمايه اي به نام عشق به دست خواهيم آورد كه مي تواند جهاني نو و انساني ديگر بسازد، زيرا نه تنها انسان عاشق زيبايي است بلكه همه ي موجودات نسبت به زيبايي حسّاسيت نشان مي دهند چنان كه صداي زيبا در گياهان و جانوران و بلكه بر مايعات هم تأثير مي گذارد و نتايج آزمايش هاي علمي اين مطلب را اثبات نموده است. در مكتب جمال، هستي زيباست و آفريننده ي آن مطلق زيبايي و زيبايي مطلق است.

عشق قانوني است كه بر هستي حاكميت دارد و با اين ترتيب اديان معنايي ديگر يافته و تعاليم آن ها با ديدگاهي ديگر قابل ارايه خواهند بود. همه ي مصيبت هاي انسان و بحران هاي دنياي امروز زاييده ي غفلت از جمال پرستي انسان و ناديده گرفتن عشق است. وگرنه به گفته ي حافظ:


عاشق كه شد كه يار به حالش نظر نكرد

اي خواجه درد نيست وگرنه طبيب هست


بنيان گذار مكتب جمال را ابوحلمان فارسي در قرن سوم هجري نوشته اند كه در برابر زيبايي ها سجده مي كرد و خدا را در جمال مي ديد. آنها زن را بزرگ ترين جلوه ي زيبايي خدا در هستي دانسته و سده ها پيش از نهضت هاي زن گرايانه ي امروز به حقوق زن و احترام به او پرداخته اند. جمال و عشق مجازي را پلي براي رسيدن به جمال و عشق حقيقي دانسته اند و عشق زميني و مادي و اين جهاني را مغتنم دانسته و از آن راهي براي رسيدن به خدا ساخته اند.

عين القضات در آثار خود به بهترين شكل اين فلسفه را ابراز نموده و در حوزه ي عرفان نظري ابن عربي آن را با وحدت وجود عرفاني هماهنگ كرده است. روزبهان بقلي شيرازي و حافظ شيرازي همين راه را ادامه داده اند و در تاريخ عرفان ايراني راهي زيبا ترسيم كرده اند كه در هر عصر و زماني نمايندگاني برجسته داشته كه عقايد برخي از آنها در اين حوزه در كتاب «عرفان جمالي» بررسي گرديده است.

   
راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837