ـ حضور و موفقيت در صحنه جشنوارههاي جهاني از علايق ديرينه دستاندركاران سينماي ايران بوده و هست. انگيزه ابتدايي اين علاقه ، به بالابردن اهميت يك فيلم در داخل معطوف بود و با همين انگيزه در اوايل دهة 1330 چند فيلم از سينماي ايران در جشنوارههايي مانند تاشكند و مسكو به نمايش درآمدند و حتي اكرانهاي محدودي نيز در همين كشور (شوروي سابق) داشتهاند. ـ شكلگيري موج نوي سينماي ايران در دهه 1340 از يك سو و تأسيس كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان از سوي ديگر، باعث گرديد تا با توليد فيلم هايي با ديدگاه هاي متفاوت و عميقتر و روي كار آمدن فيلمسازاني با نگاهي نو، توجه محافل سينماي جهان به سينماي ايران معطوف گردد. ـ ليكن اين حضورها (قبل از انقلاب) به دليل فقدان برنامهريزي درست (و اغلب با تلاشهاي شخصي) نتيجه ثمربخشي براي معرفي سينماي ايران نداشت. ـ پس از انقلاب اسلامي، و با تأسيس بخش بينالمللي سينماي فارابي و همچنين به همت مديران قدرتمندي چون عليرضا شجاع نوري در اين بخش، سينماي ايران با هدف گسترش و شناساندن چهره فرهنگي كشور حركتي جدي براي حضور در جشنوارههاي جهاني را آغاز كرد. ـ حضور جدي سينماي ايران در عرصههاي جهاني از سال 1365 و با شركت در جشنواره آسيايي دمشق آغاز ميشود، و سال بعد شش فيلم از سينماي ايران در جشنوارههاي: برلين، توكيو، پيونگ يانگ و مونترال كانادا پذيرفته شدند. پس از اين سال رشد كمي و كيفي حضور بينالمللي سينماي ايران چشمگير است: سال 1367 با 13 فيلم، سال 1368 با 21 فيلم، سال 1369 با بيش از 50 فيلم فيلم، سال 1370 با 70 فيلم و سال 1371 با بيش از صد فيلم شمهاي است از اين حضور. ـ موفقيت سينماي ايران در سالهاي اخير با دريافت جايزه «نخل طلايي» جشنواره كن توسط عباس كيارستمي براي فيلم «طعم گيلاس» در سال (1376) و حضور مجيد مجيدي در ميان نامزدهاي جايزه اسكاربراي فيلم «بچههاي آسمان» در سال (1378) به اوج خود ميرسد. ـ اما اين حضورهاي بينالمللي سينماي ايران، در داخل با برخوردهاي متفاوتي روبر شد، برخي اين جوايز را سياسي تلقي نموده و معتقدند كه توجه جهاني به سينماي ايران دلايلي نه فرهنگي و سياسي، بلكه سياسي دارد. به خاطر همين رويكرد، بسياري از منتقدان جوايز جهاني براي سينماي ايران را يك ترفند تبليغاتي تلقي ميكنند، و آثار موفق سينماي ايران در خارج از كشور را، آثاري سفارشي توصيف مينمايند. ـ توجه جشنوارههاي جهاني به سينماي ايران همچنين باعث تشويق سرمايهگذاري خارجي (هرچند به طور محدود) نيز شده است. هم اكنون اغلب فيلمسازان مطرح ايران چون عباس كيارستمي، محسن مخلباف، ابوالفضل جليلي، مجيد مجيدي، جعفر پناهي و ….. به راحتي سرمايههاي خارجي را جذب توليد آثار خود ميكنند، به طوري كه توليدات اين گروه از فيلمسازان را ميتوان محصولات مشترك سينماي ايران با كشورهاي مختلف ناميد.
|