|
كتاب فروشي هاي آن لاين ايراني، در نبود كارت هاي اعتباري بانكي و نقدي معتبر و رايج، همچنان درگير سرنوشت مبهم خويش هستند. وب سايت هاي مربوط به كتاب ها هرچند شمارشان به بيش از تعداد انگشتان دست آدمي مي رسند ولي هنوز آن چنان كه بايد به ساز و كار اقتصادي مناسبي دست نيافته اند. به طور كلي مي توان فروش كتاب فروشي هاي ايراني روي اينترنت را به دو دسته ي تقسيم كرد،
بخش عمده ي فروش و سود آن ها از كتاب هاي كلكسيوني، عكس هاي ايران و كتاب هاي كادويي تامين مي شود كه اكثرا مشتري هايي از خارج از كشور دارند و يا خريداري مي شوند تا به افرادي كه عازم سفر هستند هديه داده شوند. فروش كمتر اما شامل مشتري هاي داخل ايران است كه به نظر نمي رسد هنوز اولويت آن ها خريد از روي اينترنت باشد. هر از چندي در جايي مي خوانيم كه يكي از مشكلات اصلي تيراژ پايين كتاب ها در ايران پخش نامناسب آن ها است اما از ياد مي بريم كه تقويت وب سايت هاي اينترنتي فروش كتاب مي تواند نقش كاتاليزور را در اين ميان براي ما بازي كند و طوري پيش مي رويم كه همين عدم امكان پخش مناسب كتاب، روند پيشرفت فروش كتاب را در ايران كند مي كند.
مشكل نشر الكترونيك از سويي ديگر، عدم آشنايي ناشر هاي ايراني با دنياي اينترنت و حتي در درجه ي پايين تر، با محيط هاي تحت ويندوز، موجب شده همچنان شمار زيادي از آن ها از نرم افزار زرنگار استفاده كنند و در نتيجه انتشار بخشي از متن كتاب به راحتي در وب سايت هاي عرضه ي محصولات فرهنگي چندان آسان نباشد، در نتيجه امكاني مانند ورق زدن كتاب كه معمولا در كتاب فروشي هاي شهر مي افتد در دنياي مجازي معنايي نيابد.
از سويي، ضعف بزرگ وب سايت هاي فروش كتاب را مي توان عدم توجه كافي آن ها به اخبار و مسائل حاشيه اي ادبيات و كتاب و علوم انساني دانست. چنان كه اگر كاربري به آن ها وارد شود حتا اگر در نهايت كتاب نخوانده باشد بتواند بحث و نقد و مقاله اي درباره ي موضوعات مرتبط با آن بيابد.
از بررسي موارد بالا، و مشاهده ي وضعيت كنوني كتاب فروشي هاي آن لاين جامعه ي مجازي ايراني، به نظر مي رسد لازم باشد كه مراكز بزرگ دست اندر كار كتاب، با هم انديشي و برنامه ريزي، پايه گذاري يك وب سايت جامع را پيگيري نمايند. به اين منظور نياز است كه مشاوراني زبده در كنار هم جمع شده و از طريق همكاري مراكز پخش محصولات فرهنگي، ناشرها، كتاب فروشي هاي مختلف سطح شهر هاي بزرگ ايران و همچنين وب سايت هاي فعال كنوني در زمينه ي فرهنگي، طرح يك پايگاه غير دولتي عرضه ي كتاب را بر روي اينترنت پيگيري كنند. بي شك همكاري افرادي حرفه اي از تمام حرفه هاي ذكر شده، مي تواند تا حد بسيار زيادي موجب رونق اين تجارت فرهنگي بشود و از سوي ديگر از طريق مشاركت با ديگر توليد كنندگان محصولات فرهنگي، مركزي معتبر و كاربردي را بر روي فضاي مجازي تاسيس كنند.
اين گونه وب سايت ها در آينده مي توانند نقش يك مركز فرهنگي را بازي كنند كه انگار كاربر پس از ورود به آن، با گشت و گذار در ميان قفسه هاي كتاب، تك به تك آن ها را ورق زده، در نهايت تصميم خود را گرفته و همچنين به خريد مجلات، آلبوم هاي موسيقي و اقلام ديگر مشغول مي شود، همچنين در بخش اعلانات، با تازه ترين اخبار، نقد كتب و آثار فرهنگي ديگر مواجه شده و در نهايت با رضايت خاطر آن محل را ترك مي كند. در اين صورت هم مشتري و هم صاحب فروشگاه راضي خواهند بود و رونق روز افزوني خواهد يافت.
نبود چنين ساز و كاري تا به حال قرباني هايي هم گرفته است، حدود سه سال پيش، وب سايت سخن دات كام نخستين پايگاهي بود كه گام در اين راه نهاد. اين وب سايت با تبليغات فراوان آن لاين، و فعاليت تحسين برانگيزش، يكه تاز عرصه ي فروش كتاب بر روي اينترنت بود و البته در كنار اين فروش، مقالات، داستان ها، اشعار و گفتگو هاي اختصاصي را نيز منتشر مي كرد. پاي صحبت ادبياتي ها مي نشست و صداي آن ها را بر روي وب سايت عرضه مي كرد.
مسابقه ي داستان نويسي صادق هدايت را با همكاري جهانگير هدايت برگزار مي كرد و بسياري فعاليت هاي فرهنگي ديگر، اما به هر دليل مانند بسياري از فعاليت هاي انفرادي ديگر، محمد سليماني نيا نيز تصميم گرفت وب سايت خود را كه توسط دو تيم از تهران و كانادا كنترل مي شد در مسيري ديگر دنبال كند و از آن وب سايتي ادبي با بخش معرفي كتاب بسازد. اين وب سايت هم اكنون به اين شيوه ادامه ي مسير مي دهد و يكي از وب سايت هاي ايراني است كه در صورت تداوم فعاليت و سرمايه گذاري مجدد مي تواند بسيار فعال تر از پيش شود.
|
