در غرب چه خبر؟
نويسنده: ايرج هاشمي زاده
ناشر: جهان كتاب
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 308
اندازه كتاب: رقعی - سال انتشار: 1393 - دوره چاپ: 1
کد کتاب: 107527

امتیاز آی کتاب به این کتاب:

امتیاز دهی به این کتاب:

مروري بر كتاب
در غرب چه خبر؟ مجموعه‌ای است از گزارش‌ها و یادداشت‌های کوتاه و بلند ایرج هاشمی‌زاده (معمار، نویسنده و مترجم ایرانی ساکن اتریش) درباره موضوعات مختلفی که نقطه مشترکشان ارتباط با غرب است.رویدادی که در غرب اتفاق افتاده، یا موضوعی که با غرب مرتبط است. در این میان، ایران نیز همواره جایگاه خاصی دارد که نویسنده به آن پرداخته است. هاشمی‌زاده این گزارش‌‌ها را در طول هجده سال (از 1370 تا 1388) نگاشته است و کتاب حاضر، گزیده ای از آن‌ها را پیش روی خواننده قرار می‌دهد.

کتاب در 9 فصل تدوین شده است: جامعه و فرهنگ؛ دانش؛ هنر؛ معماری؛ ادبیات، کتاب و کتابگزاری؛ مطبوعات؛ تاریخ؛ یادها؛ از هر دری.
اغلب یادداشت‌ها مختصر، متنوع، پراطلاع و خوشخوان‌اند. برای نمونه، بخشی از اولین گزارش کتاب، درباره قهوه‌خانه‌های قدیمی شهر وین، در پی می‌آید:
قهوه‌خانه‌های قدیمی ویناز اسکار وایلد کمک می‌گیرم که می‌گوید: «اگر می‌خواهید به فرهنگ کمک کنید، قهوه‌خانه ‌بسازید.فضایی را پیش چشم خود مجسم کنید که صدها سال پیش، دست پرتوان معماری ــ زمانی که هنوز ماشین غول‌پیکر صنعت همه معیارهای زیبای زندگی را بر هم نریخته بود ــ با حوصله و اتکا به اندوخته زیبایی‌شناسی خویش، گوشه به گوشه فضایی را از حجم گرفته تا میز و صندلی و پوشش زمین و میز بیلیارد و کارد و چنگال و لیوان و فنجان قهوه با دست پرقدرتش به روی کاغذ ترسیم می‌کرد. مالک فضا، این طرح‌ها را چون ورق زر می‌گرفت و با کمک جمع پرشماری هنر‌دوست و هنرپرور، از معمار گرفته تا نجار، این کاخ کوچک هنر، یعنی قهوه‌خانه را برپا می‌کرد.

قهوه‌خانه‌ مکانی است برای توقفی کوتاه در جریان تلاش روزانه. میعادگاهی است برای مردم کوچه و بازار که چند دقیقه یا ساعتی، فارغ از غم و غصه‌های زندگی، با خود خلوت کنند. خلوتگاهی است برای جماعت کتاب به دست و کتاب به بغل که این‌جا و آن‌جا به نام روشنفکر و انتلکتوئل، گاه چراغ نورافشان و گاه مزاحم آرامش جامعه‌اند!
قهوه‌خانه ‌پاتوقی است برای تبادل نظر و گفت‌وگوها. اطاق‌نشیمنی است که می‌توان در گوشه‌ای نشست، چای و قهوه سفارش داد، در انتظار محبوب، هیجان‌زده به عقربه‌های کندروی ساعت نگاه کرد، یا به انتظار دوستی نشست، با او دل داد و دل گرفت، از گرانی گله کرد، از رمان تازه پشت ویترین کتابفروشی‌ها سخن گفت، روزنامه‌های روز را ورق زد، رونوشت قراردادی را که قرار است به امضا برسد مرور کرد، یادداشت برداشت، یادداشتی را دوباره خواند. یا بر صندلی راحت قهوه‌خانه ‌تکیه داد و گذر عمر را تماشا کرد. دست آخر پیشخدمت را صدا زد، پول قهوه یا چای را پرداخت، انعامی ــ بسته به خوش‌رویی و بداخمی ‌پیشخدمت ــ روی میز گذاشت یا نگذاشت، و قهوه‌خانه ‌را ترک کرد و دوباره در اوج پرشتاپ زندگی جاری شد.

* فرهنگ اروپا را بدون قهوه‌خانه‌ نمی‌توان به تصور آورد؛ در این‌جا زندگی در قهوه‌خانه‌ها جاری است. معماری، هنرهای تزیینی و تجسمی، ادبیات و سیاستِ زمان را می‌توان در قهوه‌خانه‌های ‌وین جست‌وجو کرد. قهوه‌خانه‌های وین و به‌خصوص قهوه‌خانه‌های قدیمی آن پاتوق هنرمندان، سیاستمداران، روشنفکران، دانشجویان، عشاق، بیکاران، روزنامه‌خوانان، روزنامه‌نگاران، پیرمردان و پیرزنان بازنشسته، بیلیارد‌بازها، شطرنج‌بازها و ورق‌بازهاست.یکی از چند ویژگی بارز قهوه‌خانه‌های قدیمی وین، روزنامه است؛ قهوه‌خانه‌ بدون روزنامه، همچون غذای بدون نمک و ‌فلفل است. وقتی وارد قهوه‌خانه ‌می‌شوید، در گوشه‌ای روزنامه‌های روز در آویز روزنامه، به شمای تشنه خبر سلام می‌گویند. تعداد روزنامه‌ها بسته به شهرت و قدمت قهوه‌خانه ‌متفاوت است.

کم نیستند قهوه‌خانه‌هایی که حدود 40 تا50 روزنامه و مجله روز از اشپیگل آلمانی گرفته تا لوموند فرانسوی و تمامی روزنامه‌های مهم اروپایی را مشترک‌اند و شما با نشستن در گوشه قهوه‌خانه ‌و با پرداختن قیمت یک فنجان قهوه می‌توانید ساعت‌ها مفت و مجانی اخبار و تفسیرهای سیاسی روز را از ده‌ها روزنامه‌نگار و مفسر سیاسی راست و چپ و میانه و سبز و سرخ و سیاه(!) بخوانید و با سبک و سنگین‌کردن تمامی آن‌ها برای خود تصویری از جهان مجسم کنید.
یکی دیگر از مشخصات قهوه‌خانه‌های قدیمی وینی (که زمانی تعدادشان به 400 باب می‌رسید و با هجوم سرمایه‌های بانکی و شرکت‌های بیمه، اکثر آنان مبدل به شعبه‌های بانک و دفاتر بیمه شدند) مبلمان قدیمی است. این مبلمان اکثراً از میز و صندلی‌های میشائیل تونِت است، که جدا از قیمت سرسام‌آور و موج نوستالژی کنونی، فوق‌العاده مرغوب و زیبا هستند. صندلی‌های چوبی و چرمی تونِت، اسکلت قهوه‌خانه‌های قدیمی وینی است. یک قهوه‌خانه قدیمی در وین بدون مبلمان تونِت تصورناپذیر است.

ادبیات، شعر و نقاشی، قدم‌های اولیه خود را برای رفتن به میان توده‌ها، از قهوه‌خانه ‌وینی آغاز می‌کنند. قهوه‌خانه‌ها علاوه بر آن‌که پاتوق دائمی هنرمندان هستند، معرفی آثار جدید آنان را نیز سرلوحه برنامه خود قرار داده‌اند و نویسنده یا شاعر در حضور علاقه‌مندان و در کنار فنجانی قهوه یا چای، با خواندن فصلی از کتاب یا شعر خود، تولد اثر جدیدش را به دنیای هنر اعلام می‌کند. نقاشان جوان، اکثراً با استفاده از فضای زیبای قهوه‌خانه‌های قدیمی، آثار خویش را در قهوه‌خانه‌ها به نمایش می‌گذارند.
قهوه همیشه در یک سینی کوچک چهارگوش سرو می‌شود. درون سینی فنجان قهوه، لیوان آب و قاشق قهوه‌خوری روی لیوان (شکم قاشق رو به پایین) است. اگر در قهوه‌خانه‌ای قهوه سفارش دادید و پیشخدمت فنجان قهوه را بدون لیوان آب برایتان آورد، بهتر است دیگر به آن‌جا پا نگذارید!
می‌گویند قدیم‌ها، 300 سال پیش، زمانی که ترکان عثمانی دروازه‌های وین را برای بار دوم با خفت‌وخواری ترک گفتند، اتریشی‌ها در کنار خیمه و خمپاره، دانه‌های قهوه‌ای رنگی روی زمین یافتند، به طعم خوش آن پی بردند و قهوه و قهوه‌خانه ‌در وین پا گرفت و خانگی شد. آن‌زمان وینی‌ها فقط قهوه ترک را می‌شناختند و با لیوان آبی، ذرات آرد قهوه بین دندان‌ها را می‌شستند...

كتاب هايي در اين زمينه       فهرست کتاب های این گروه