مروري بر كتاب
کتاب اخیر، اساس و پايهی پژوهش های اسطورهی عرب پيش از اسلام قرارگرفت و کتاب های نوشته شدهی بعدی به آن استنادهای فراوانی یافت پژوهشهايي كه در عرصه اسطوره و اسطورهشناسي حركت ميكند، ميتوانند راهگشاي محققان ادبي، پژوهندگان علوم انساني، روانشناسان، و ساير هنرمندان از يكسو و نيز تاريخنگاران از سوي ديگر باشد. كتاب «باورها و اسطورههاي عرب پيش از اسلام» در راستاي چنين هدفي حركت ميكند و تلاش دارد آداب و آيينها و فرهنگ بخشي از جامعهي بشري را نمودار سازد كه اگر محل نزول وحي و محل بروز آخرين دين الهي نبود شايد هرگز به ثبت و ضبط در نميآمد.. اين كتاب را ميتوان از چند جنبه مورد توجه قرار داد. نخست جنبهي تاريخي كه از ظهور و بروز نخستين ساكنان شبه جزيره، بناي شهر مكه، تمدنهاي جنوبي شبه جزيره، و روابط فرهنگي و تجاري آنها با دنياي قديم گفتوگو ميشود و در اين ميان اطلاعات دقيقي را كه در كمتر منابعي يافت ميشود، در اين كتاب ميتوان به دست آورد. جنبهي ديگر كتاب كه به ويژه در حوزهي ادبيات كاربرد دارد، داستانهاي رايج شبه جزيره همچون داستان اسكان نخستين قبايل عرب در شبه جزيره و روساي قبايل و سايراشخاص داستاني و نيز حكايتهايي كه بعدها در قصص قرآن نمود مييابد، همچون داستانهاي هاروت و ماروت و قوم عاد و هود و ثمود و اصحاب فيل و شهر سبا و نيز اطلاعات دقيقي در خصوص بتها، شكل و شمايل ظاهري آنها، شيوهي پرستش آنها، قرباني كردن در برابر بتها و شيوهي قرعهكشي يا مشورت با آنها و بسياري آداب ديگر را دربرميگيرد. در بخش ديگر كتاب اطلاعاتي خاص همچون مفاهيم «هام» و «صدي»، صورتهاي فلكي و نقش آنها در پديدههاي جوي چون باران، سرما، باد و گرما، و ساير باورهای جاهلي را ميتوان در اين كتاب مشاهده كرد... ..شمار بسیاری از افراد غیر حنیف در سرزمین عرب قبل از اسلام، از یهود و یا نصاری بودند، اگرچه اکثریت با بت پرستان و ستاره پرستان بود. مشکل می توان تحقیقی تاریخی در زمینه ی ابتدای پدید آمدن دین یهود در جزیره العرب انجام داد. جمعی از محققان معتقدند که وجود قوم یهود در یمن به ای�'ام سلیمان(ع) برمی گردد و گروهی دیگر آن را به زمان سقوط اورشلیم به دست نبوکد نصر نسبت می دهند ...
|