راه های میان بر
نويسنده: ريموند كارور
مترجم: اسدالله امرايي
ناشر: نقش و نگار
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 320
اندازه كتاب: رقعی - سال انتشار: 1394 - دوره چاپ: 3
کد کتاب: 115646

امتیاز آی کتاب به این کتاب:

امتیاز دهی به این کتاب:

مروري بر كتاب
در این اثر بیش از هرچیز طعم گس تنهایی موج می زند و داستان آدمهایی است که محزون و سرگشته نه جسارتی دارند و نه اعتراضی می کنند.
«همسایه ها» اولین داستان این مجموعه ، حکایت دو زوج است که در آپارتمانی ، در دو واحد روبه روی هم زندگی می کنند. یکی از این دو زوج تصمیم به مسافرت می گیرند و زوج دیگر کلیددار و نگهدار خانه آنها می شوند. در خانه لباسهای همسایه را به تن می کنند و روابط عاطفی تازه ای را تجربه می کنند. در نهایت کلید آپارتمان روبه رو را توی قفل جا می گذارند و نمی توانند دیگر به آنجا رفت و آمد کنند. داستان به آنجا ختم می شود که زن و شوهر توی پاگرد می ایستند و برای این که سردشان نشود یکدیگر را بغل می گیرند.

داستانی به این سادگی و با روایتی یکدست و باورپذیر و در عین حال با تفسیر و تاویل فراوان. آیا این زن و مرد برای جان تازه بخشیدن به روابطشان احتیاج به مکانی تازه و حال و هوایی بدیع دارند؛ آیا به این دلیل نیست که عشق شان دچار یکنواختی و ملال شده و برای گریز از این ملال ناگزیر به تن سپردن به شرایطی تازه هستند؛ یا شاید بتوان از این تفاسیر پیچیده روان شناسی درگذشت و فقط به این فرض ساده اکتفا کرد که این صرفا یک بازی کودکانه زوج میانسالی است که آن وجهه شخصیت کودکانه شان همچنان دست نخورده مانده و مستلزم یک تلنگر بوده تا دوباره به جریان افتد و اینها همه فقط چند تفسیر دم دستی و ساده از چندین تاویل متفاوتی است که می توان درباره همسایه ها گمانه زنی کرد.

در داستان «مردم آزارها» که شخصیت پردازی در خلال گفتگوهای به ظاهر بی اهمیت به طرز استادانه ای شکل گرفته است گفتگوها حول جنگ و تروریسم و کشت و کشتار در اروپا و خاورمیانه می چرخد و به بحث درباره مهمانی و الکل و مسائل خانوادگی زوجی که به دلیل مشروب و بدمستی کارشان به جدایی کشید، می رسد. نیک شوهر دوم جوآن دایم به این فکر می کند که زن و شوهری که دوستان قدیمی همسر و شوهر سابق وی هستند، بخواهند در لفافه یادی از دوست سابقشان که شوهر اول جوآن بوده ، بکنند.

دو دختر زن و شوهری که دوست جوآن هستند وارد می شوند و خبر از یک آتش سوزی می دهند، ولی کسی توجهی نمی کند و آنقدر به بحث ادامه می دهند تا وقتی متوجه می شوند خانه یکی از همسایه ها کاملا در آتش سوخته و خاکستر شده است. در عین حال ، این سوال در ذهن خواننده پیش می آید که نکند بچه ها خود مسبب این آتش سوزی بوده اند. با این که هیچ اشاره غیرمستقیمی به این قضیه نمی شود.

کارور چنان استادانه از عامل آتش سوزی به عنوان یک موتیف سمبولیک در داستانش استفاده کرده که خواننده نه تنها آن را به عنوان یک حادثه واقعی باور می کند، بلکه بی آن که خود متوجه باشد ربطش می دهد به موضوع بحث چهار نفره اشخاص داستان پای میز صبحانه که حول تروریسم و جنگی که معتقدند آتش آن را امریکا در دنیا به پا کرده ، می چرخد و دیگر این که یکجور ارتباط درونی و خصوصی بین این آتش و آنچه در ذهن نیک و در باطن قلبی جوآن می گذرد، می بیند.

این موضوع بیشتر آنجا مشهود است که جوآن در حال تماشای خانه آتش گرفته در جواب شوهرش که می پرسد به چه فکر می کردی؛ می گوید به «بیل » {همسر سابقش} فکر می کردم و در ادامه می گوید: «بعضی وقت ها به او فکر می کنم. می دانی به هر حال اولین مردی بود که عاشق او شده بودم» و سپس سر بر شانه نیک می گذارد. حکایت قدیمی فراموشی ناپذیری عشق اول در این داستان به شکلی تازه و نو ارائه می شود و در کمال خونسردی و آرامش خواننده را چنان مجاب می کند که آن را بسادگی می پذیرد.

طنز زیبا، گزنده ، ملموس و در عین حال سیاسی کارور را بخوبی می توان در داستان «راستی چرا؛» احساس و درک کرد. مادری در جواب نامه شخص نامعلومی که راجع به پسرش چیزهایی پرسیده ، اعترافاتی می کند که در نوع خود بی نظیر است.

اولین و آخرین سوال این زن این است: شما از کجا فهمیدید که من اینجا زندگی می کنم؛ بعد از آن شروع می کند خیلی خلاصه و گذرا قصه زندگی خود و پسرش را تعریف کردن. پسری که از بچگی دچار جنون خون ریزی بوده و گربه ای را که در خانه داشته اند به دلیلی سر به نیست می کند و در جواب مادر که به او ظن برده بود، دروغ به هم می بافد.

اولین حقوقش را که می گیرد شک مادر بیشتر می شود، زیرا بیشتر از مادرش حقوق می گرفته و مادر به ترفندی پی می برد که حقوق پسرش در اصل یک چهارم رقمی است که او به مادر داده بود، ولی همچنان برای زن بخت برگشته دروغ سر هم می کرده است.

بعدها ماشینی می خرد و به ظن مادر مرتکب قتل می شود و باز هم در جواب او دروغهایی به هم می بافد و مادر پی می برد که او اصلا به سرکار نمی رود. بنابراین او را از خانه بیرون می کند.

پسر به دنبال سرنوشت خود می رود و حالا یکی از رجال سیاسی کشور شده است. مادر از این بابت می تواند بر خود ببالد، ولی همچنان ترسی گنگ و موهوم از او در دل دارد و نمی تواند چنین مصیبتی را برای مردم تاب بیاورد.

بعدها برای آن که پسر قدرتمندش او را هرگز نیابد خانه را عوض می کند و با اسمی تازه زندگی را ادامه می دهد. در پایان فقط نگران این است که پسرش به نحوی او را بیابد و برایش ایجاد دردسر کند و سوال آخرش هم از نگارنده نامه همین است که چگونه او را یافته است ، زیرا هیچ کس از جا و مکان او خبر ندارد.

حس غافلگیری داستان به طرز استادانه ای در ابتدا و انتهای آن تعبیه شده است ، طوری که در پایان آن دوباره به ابتدایش بازمی گردیم . فضای رعب و وحشت را بخوبی می توان در این داستان احساس کرد. با این حال به خاطر لطف طنزی که در آن جاری است می توان با فراغ بال خواند و از آن لذت برد.

راستی اگر همه سیاستمداران بزرگ دنیا چنین زندگی کرده و می کنند، پس چه دهشتی از وجود آنان ساطع می شود. «مثل آب خوردن» جدایی زن از همسرش پس از یک نامه بلند بالا است که در آن به تمام اشتباهات مرد اشاره شده است. راوی داستان خود مرد است که به قضاوت درباره درستی و نادرستی حرفهای زن نشسته است. در انتها زن به همراه ماشین پلیس که آنها را برای جمع آوری اسب هایی که وارد باغ خانه شان شده اند، خبر کرده است ، می رود و مثل آب خوردن مرد را ترک می کند.

مرد همچنان درمانده است که چه خطای بزرگی مرتکب شده که زن او را چنین وا می نهد. گویا خودش هم با آن که بیشتر اظهارات زن را قبول دارد، ولی درباره کنه و ضمیر قضایا با او هم عقیده نیست. درواقع نگاه مرد به قضایا آن گونه فاجعه آمیز نیست ، که نگاه زن.

شاید یک جور سوئتفاهم یا برداشت دوگانه و متفاوت دو شخص (در این جا زن و شوهر) از یک سری حوادث و برخوردهای یکسان است. تلخی طنز داستان در این است که بعد از عمری زندگی کردن و صاحب چند بچه شدن و آنها را بزرگ کردن و به اجتماع فرستادن ، این زن و مرد همچنان در دنیای پر از سوئتعبیر با یکدیگر به سر می برند.

دغدغه اغلب شخصیت های آثار کارور نیز درواقع همین عدم شناخت آدمها نسبت به یکدیگر بعد از عمری زندگی است. انگار تمام این سالیان در کنار هم بودن هیچ و پوچ سپری شده است ؛ دست کم از نقطه نظر شناخت.

كتاب هايي در اين زمينه       فهرست کتاب های این گروه