|
مروري بر كتاب
روزنامه‌نگاري در ايران فراز و نشيب‌هاي بسياري داشته است. پيدايش روزنامه در ايران نيز ـ همانند كل جهان ـ از زمان‌هاي بسيار دور و نزديك با سنگ‌نبشته‌ها، جارچيان و قاصدان تيزپا، ابلاغ‌ها، اخطارها، فتح نامه‌ها، اعلاميه‌ها، حوادث مهم، تقويم ايام و مانند آن‌ها كه براي اطلاع عموم در مساجد و اماكن عمومي بر ديوارها نصب مي‌شد، نسبت داده‌اند. تولد نشريات فارسي زبان نيز قبل از آن كه در ايران انتشار يابد در ديگركشورها شكل گرفت. نشريات فارسي زبان در كشورهاي هند، تركيه عثماني، مصر، عراق، قفقاز، تركمنستان و افغانستان منتشر مي‌شد. شادروان استاد سيد محمد محيط طباطبايي در تاريخ تحليلي مطبوعات درباره نخستين نشريات فارسي زبان در هند مي‌نويسد:
«... چون هنوز حساب كاملي از روزنامه‌هاي فارسي چاپ هندوستان و در دوران حكومت كمپاني شرقي برگرفته نشده، احتمال مي‌رود در آينده از فاصله زماني 1780 ميلادي كه نخستين نمونه مطبوعات هند به زبان انگليسي در بنگال انتشار يافت تا انتشار روزنامه مرآت الاحوال فارسي كه در 1820 ميلادي به وسيله «راما موهان روي» مصلح مذهبي هند و در كلكته منتشر گرديد، بتوان نمونه‌هاي ديگري هم جست ويافت...شادروان استاد محیط طباطبایی از جمله فضلای برجسته این مرز و بوم بوده اند که سال ها در کسوت معلمی و استادی و روزنامه نگاری و زبان دانی و آزادی خواهی و… میراث و آثار عظیمی از خود برجای نهاده اند. استاد که خود روزنامه نگاری مبارز بوده است و سالها مجلات آموزش پرورش، محیط و ادب را دشوارترین شرایط و سالهای سخت ملی ایران انتشار میداد، به یقین آگاه ترین و مطلع ترین افراد نسبت به مطبوعات ایران از آغاز و پیدایش آن تا روزگار مشروطه و پس از آن بود. چیرگی و تسلط وی بر حوادث روزگار که با مشاهده نزدیک همراه بود تحلیل عمیق پرمایه و بی همتا به یادگار گذاشته است.
|
