داستانهاي امثال
نويسنده: اميرقلي اميني
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 353
اندازه كتاب: وزیری - سال انتشار: 1333 - دوره چاپ: 2
کد کتاب: 85302

امتیاز آی کتاب به این کتاب:

امتیاز دهی به این کتاب:

مروري بر كتاب
داستانهاي فولكلور ايران

یکی از مظاهر فرهنگ و تمدن و ادبیات هر کشور امثال و حکم و کلمات قصار و پر مغزی می­باشد که از دهان بزرگان علم و ادب و یا مردم عامی آن دیار تراوش کرده است. در زبان فارسی بیش از هر زبان زنده­ی دنیا مثل و حکمت است که هر کدام دارای یک جهان ذوق و اندیشه و حلاوت و حسن تعبیر در ادای مقصود آن می­باشد، به کار رفته است. ارسطو هزاران سال پیش از این، معتقد بوده است که امثال و حکم در حُکم خوشه­های حکمت باستانی می­باشد که در پرتو ایجاز، درستی و صواب از خطر نابودی در امان مانده است

حکمت­های امثال یا داستان­های امثال که معمولا به صورت روایت و داستان نقل شده است آیینه­ی زندگی و اخلاق عمومی است همچنان که مثل­ها مثل آیینه­ی تمام­نمای زندگی و حیات مادی و معنوی سازندگان آن­هاست. داستان­های امثال نیز چنین است. در قالب یک داستان ساده­ی مثلی، افکار بلند و جذابی را می­بینیم که حتی با آثار بهترین نویسندگان و شاعران به لحاظ انتقال پیام­های ارزشی و اخلاقی و اجتماعی برابری می­کند و شاید دلنشین­تر از آن هستند زیرا از دل همین مردم ساده­ دل بر زبانشان جاری گشته و لاجرم بر دل می­نشیند .

انعکاس فرهنگ، آداب و عادات در تاریخ اجتماعی این داستان­ها جز آن­که آیینه­ی زندگی امروز است انعکاس­دهنده­ی فرهنگ، عقاید و اندیشه­های گذشتگان نیز هست. با مطالعه­ی این داستان­ها می­توانیم از چگونگی اندیشه و تفکر پیشینیان مطلع شویم و اساسی­ترین مفاهیم فرهنگ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و آموزشی را استخراج کنیم تا چنان­چه سنت­های پسندیده­ای است به آنها تأسی کنیم و اگر نه، از مدار زندگی دور بسازیم.

تاریخ اجتماعی نیز از خلال این داستان­های امثال قابل مطالعه است. مثلا داستان این مثل:«اینجا اردستان نیست که به شغاد باج بدهند» داستان حمله­ی شغاد، برادر رستم به اردستان است که چون شهر مقاومت می­کند به تبعیت این شهر، شهرهای دیگر هم مقاومت کرده و تسلیم نمی­شوند اما اردستان بالاخره تسلیم می­شود و ساکنان مجبور می­شوند به شغاد باج بدهند، ساکنان شهرهای همسایه باخبر می­شوند و در مقابل اخاذی شغاد می­گویند:«اینجا اردستان نیست که به شغاد باج بدهند».

حفظ فرهنگ غنی ایرانی یکی دیگر از فواید امثال است، در واقع انحطاط فرهنگی از زمانی آغاز می­شود که نسل­ها پیوستگی فرهنگی خود را با فرهنگ، هنر و ادب بومی خود بگسلند. ترویج امثال و حکم به­ویژه آن­هایی که جنبه­های تعلیمی و اجتماعی و سازندگی بیشتری دارند در حکم میراث­های معنوی یک مل�'ت و مرام و فرهنگ، غنای آن­را تضمین می­کند. فواید امثال و حکم به همین جا ختم نمی­شود اما گفتن همه­ی آن­ها نیز در این فرصت نمی­گنجد.

از دیگر فواید امثال به­طور خلاصه ساده کردن مباحث سنگین برای اذهان عامه، چنانچه مولوی بیشترین استفاده را از این داستان­ها برده است و یا استفاده از داستان­های تمثیلی در جهت توجیه و تقریر مدعای خود از مواردی است که جای تأمل دارد

امثال آن قسمت از حکایات کوچک اخلاقی است که به عربی "مَثَل" و به زبان لاتین "فابل" و به فارسی داستان گویند. این رشته از ادبیات بسیار گسترده است و در تمام زبان­ها و فرهنگ­ها هدفش ارشاد مردم است و بیشتر، قهرمانان این داستان­ها حیوانات و نباتات هستند. گاهی این داستان­ها از زبان­های دیگر ترجمه و تلخیص شده­اند؛ مانند کلیله و دمنه که مشتمل بر داستان­های اخلاقی از زبان حیوانات است.

كتاب هايي در اين زمينه       فهرست کتاب های این گروه