|
مروري بر كتاب
برای سالک الی الله و برای آنانی که می خواهند به تزکیه نفس پرداخته و با تزکیه خود از اسارتها و تعلقها و حجابها و با پشت سر گذاشتن مدارج و منازل یکی پس از دیگری ، به سوی حضرت حق و لقاء وجه کریم او سفر کنند، لازم است که به اندازه امکان از سه مساله اساسی زیر با خبر باشند:
مساله اول اینکه چهره اصلی و منزلت اولیه و قبل از تنزل خویش را تا حدودی بشناسند.
مساله دوم اینکه چگونگی تنزل خویش و منزلتی را که پس از تنزل به حیات دنیوی و بعد از محجوب گشتن با حجابها دارند، اجمالا بدانند.
مساله سوم اینکه تحولات و منازلی را که در مقام بازگشت و تزکیه و سیر الی الله پیش می آید و منتهی به نیل به منزلت اولیه و شهود و فناء فی وجه الله می شود به صورت خلاصه و فشرده متوجه باشند.
نویسنده کتاب، قبل از پرداختن به مسائل عملی تزکیه و نحوه آن در مجلدهای بعدی این کتاب، در این مجلد به انتقال بصیرتهای نظری لازم جهت سلوک در مسیر توحید پرداخته و به دنبال پاسخ دادن به سه مساله اساسی مطرح شده است. متن کتاب در مقایسه با کتابهای مشابه متن نسبتا ساده ای است که بخش اعظم آن، پاسخ به مساله سوم است. در این فصل، نویسنده، بحثهای مبسوطی درباره خروج از حجب ظلمانی، افاضات، اشراقات و اشارات ربوبی، مکاشفات و مشاهدات، تجلیات و شهود و فناء ارائه نموده است. جلد دوم: طریق عملی تزکیه
در این جلد طریقه عملی تزکیه نفس و چگونگی توبه و شرایط آن را بیان می دارد نویسنده التزام به صراط مستقیم در سلوک الی الله را شرط لازم در تمامی این راه بیان می دارد و یقظه و انتباه بمعنى بیدار شدن و بخود آمدن و متنبه گشتن را اولین قدم و یا اولین مسئله در سلوک الى الله می داند و به بیان آثار یقظه و انتباه می پردازد.
در ادامه نویسنده به بررسی مفهوم توبه و چگونگی انجام آن در اجزا مختلف اخلاقی و رفتاری انسان می پردازد و در پایان چگونگی مراحل مراقبه در سلوک الی الله را ذکر می نماید. طریق عملی تزکیه در دو بخش تدوین شده است که در بخش اول آن به مباحث زیر پرداخته می شود:
یقظه و جذب ربوبی؛ توبه یا بزگشت به حضرت مقصود؛ تطهیر باطن، در توبه و بازگشت به حضرت مقصود؛ جلد سوم: طریق عملی تزکیه
در بخش دوم آن به مباحث زیر پرداخته می شود:
طلب و مجاهدت؛ مرتبه اول مراقبه؛ مرتبه دوم مراقبه.
|
