مروري بر كتاب
اين كتاب آميزهاي است از نوشتههاي گوناگون، از تأليف و ترجمه كه در واقع بيش از چهل سال آزمايشهاي قلمي را دربرمي گيرد، و قدم به قدم گذشت عمر مرا دنبال كرده است . اين مجموعه علقهاي خاطرهانگيزتر از ساير نوشتههايم با من ايجاد ميكند، زيرا جويبارهاي است از چند دهه از گذشت عمر، و هر قطعة آن يادآور دورهاي خاص ' ميشود، همراه با زيروبمها و غموشاديهايش. قطعههاي نخست يادآور زماني است كه تازه شروع به آزمايش هائي در زمينة نوشتن كرده بودم. سالهائي پر ازاميد و شور بود كه جواني در برابر ما چون دشت سبز گستردهاي مينمود، و ما گمان ميكرديم كه منبعي پايانناپذير دارد، و به همراه آن تا آن سر دنيا خواهيم رفت، و به همراه آن زندگي را فتح خواهيم كرد. در كنار آنها نوشته هائي بود كه ناتمام مانده بود و آنها را بعد از چند سال تمام كردم. اينگونه بود ترجمة قطعههائي از شكسپير كه آنها را چند بار گذاشتم و برداشتم. بعضي از ترجمهها را خواستم در درس «سنجش ادبيات ايران با خارج» و «بررسي ادبيات جهان» كه در دانشگاه تهران بر عهدة من بود به كار برم. فهم دقيق ادبيات فارسي بدون آشنائي و سنجش با نمونه هائي از ادب ساير كشورها ميسر نميشود. تنها در مقام مقايسه است كه ما به تشابه هائي در ميان انديشة بشري پي ميبريم. همة اين آثار بيان كنندة بيش از يك چيز نيستند: زندگي و مرگ ، كه در ميان همة آدميزادگان مشترك است، و از اين رو همگي در يك نقطه به هم ميرسند. در طبع آخر مطالبي بر كتاب افزوده گرديد. اين افزودهها كتاب را بيش از پيش به صورت يك مجموعة « ملمع» در آورده است: آميزة ترجمه و تاًليف، قديم و جديد، شعر و نثر و سياست و ادب...چنانكه ديده ميشود گونه گوني مطالب ناشي از حالتها و زمانهاي متفاوت است، كه سهم اتفاق را هم نبايد در آنها ناديده گرفت. با اين حال، هم قدري عمد با آن همراه گرديد؛ بدين معنا كه خواستم لااقل در ترجمه ، چند نمونه از ادب قديم و جديد، شرق و غرب را عرضه كرده باشم، تا نموداري باشند از بازتابهاي گوناگون انديشه، در دوره هائي دور از يكديگر.
|