|
مروري بر كتاب
برهان (کلمات قرآن)، دلیل قطعی و همواره صادق است. واژه برهان را مصدر ثلاثی مجرد «بره یبره برهانا» به معنای سفید شدن و یا مشتق از ریشه رباعی مجرد «برهن یبرهن برهنة» و به معنای حجت و دلیل دانسته‌اند. معنای لغوی برهان، حجت و بیان واضح و دلیل قاطع است، و در اصطلاح اهل منطق بر قیاسی اطلاق می‌شود که از یقینیات (اولیات، مشاهدات، تجربیات، متواترات، حدسیات، فطریات) تشکیل شده، و نتیجه آن یقینی و ملاک رسیدن به واقع است. در قرآن واژه‌های دیگری به کار رفته که به جهاتی، منطبق بر برهان هستند مثل واژه‌های سلطان، بینه، حجت و آیه. برهان را می‌توان «سلطان» خواند چون زوال ناپذیر و غالب، و تیز و نافذ است و خصم و مخالف را به گونه‌ای در بن بست قرار می‌دهد که هیچ راهی برای فرار نمی‌یابد، و بر عقول و فهمها سلطه می‌یابد. از آنجا که برهان نشانه حقانیت آورنده آن است، به «آیه» تعبیر شده است.
|
