|
در آن ايام اعصاري كه كليه شئون مملكت در دست مردان بود و زنان ايراني را جز كنج خانه و گوشه مطبخ جايي نبوده است اگر بر حسب اتفاق يا تصادف، بانويي در ميان جامعه سر بلند مي كرد و استعداد فطري و نبوغ ذاتي خود را در امري از امور به احسن وجه نشان مي داد مردان را عرق حسادت و خود خودخواهي به جوش مي آمد و شعر بالا را دور از انصاف و معدلت در زير لب زمزمه مي كردند.
خير النساءبيگم همسر سلطان محمد خدابنده و مادر شاه عباس كبير از لحاظ نسب، مازندراني است و تا ده پشت به قوام الدين مرعشي مشهور به مير بزرگ مي رسد. خير النساء بيگم دختر مير عبد الله خان والي مازندراني بود كه چون مير عبدالله خان تحريك پسر عمويش مير سلطان مراد به قتل رسيد شاه طهماسب اول خير النساء بيگم را به عقد پسر بزرگ خود محمد ميرزا در آورد و با وي به هرات فرستاد. محمد ميرزا پس از انقضاي پادشاهي پدرش شاه طهماسب و برادرش شاه اسماعيل دوم به نام سلطان محمد خدابنده بر اريكه سلطنت تكيه زد ( 885 ) هجري ولي چون كور بود، يا به قولي ضعف بصر داشت .
همسرش مهد عليا يعني همان خير النساء بيگم زمام امور سلطنت را به دست گرفت، و به عزل و نصب حكام و ماموران كشوري و لشكري پرداخت. مهد عليا زني غيور،قدرت طلب،تند خو،لجوج وكينه توزبود.امرا وسرداران قزلباش و اركان دولت صفوي را به چشم حقارت مي نگريست و بي صوا ب ديد آنان در انتصابات و تغييرات متصديات و مسئولان امور كشور راسا اقدام مي كرد . كار جاه طلبي و فرمانروايي مطلق اين زن به جايي رسيده بود كه هيچ امري از امور مهمه كشور بدون اشاره و صلاحديد او صورت نمي گرفت.
به همين جهت يكي از شعراي شوخ طبع زمان با اشاره به سنتي خرافي كه در ميان ايرانيان هنوز هم بي اعتبار نيست اين شعر را سرود:
فروغي نماند در آن خاندان
كه بانگ خروس آيد از ماكيان
|
