جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  08/02/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
مدیریت مقالات > مقالات عمومي

اختراعاتي كه دنيا را متحول كرد - جان بويد دانلپ ۲
گروه: مقالات عمومي


مرديكه دوچرخه سواري لذت بزرگي ساخت


اطمينان كامل لاستيكهاي بادي جديد را ابتياع كنيد

دانلپ بكمك يكي از رفقاي مجريش حق اختراع لاستيك را بنام خود ثبت كرد. عنوان امتياز آن چنين بود: « تكميل چرخهاي لاستيكي براي سه چرخه و دوچرخه و ديگر وسائط نقليه». دانلپ درباره طريقه عمل چنين شرح داده بود: « لوله لاستيكي مجوفي را بافشار زياد از هوا پر ميكنيم و بطرز محكم دور چرخهاي آلات نقليه قرار ميدهيم.»

اولين اشكال دانلپ پيدا كردن يك كارخانه بود كه حاضر شود لوله هاي مجوف لاستيكي براي چرخهاي دوچرخه و سه چرخه بسازد. در ابتداء كارخانه هاي لاستيك سازي فكر دانلپ را مطلقاً غير عملي دانسته سفارشات ويرا رد ميكردند، ولي پس از آنكه اطلاع يافتند كه خود دانلپ در حيات پشت خانه اش توانسته چرخ لاستيكي بسازد و مورد آزمايش قرار دهد دست از بي اعتقادي برداشتند. يكي از شركتها سفارش ويرا براي ساختن چند عدد چرخ لاستيكي پذيرفت.

سه چرخه جديدي با لاستيكهاي كارخانه ساخته شد و جاني با كمال خوشحالي آنرا مركوب دائمي خود ساخت و وقتي پدرش بوي گفت كه با يد در مسابقه اي با صاحبان مهمترين مغازه هاي دوچرخه سازي بلفاست شركت نمايد از شادي در پوست خود نميگنجيد. آقايان ادلين و سينكلر راجع به معجزه جديد چيزهائي شنيده بودند و ميل داشتند اختراع دانلپ را از نزديك به بينند تا اگر آنرا مفيد و عملي يافتند در دوچرخه هاي خود بكار برند. روز بعد بنا برقرار قبلي آقايان نامبرده سوار بر بهترين سه چرخه هاي مكمل تجارتخانه شان وارد حيات خانه دانلپ شدند.

جاني منتظر بود و سوار ماشين خود شده بهمراهي آندو نفر براه افتاد و جاده سنگلاخ درازي را پيش گرفتند. هنوز مسافت يك ميل طي نكرده بودند كه ادلين كه خودش قهرمان مسابقات سه چرخه سواري بود از عقب فرياد زد:
جاني، برگرد. سينكلر خيلي عقب مانده منهم به نفس نفس افتاده ام!»

پس از آن براي آزمايش دوام و قدرت لاستيكها تجربيات و مطالعات دقيق بعمل آمد. آقاي ادلين باندازه اي از نتيجه عمليات راضي و مطمئن شد كه در دسامبر 1888 نخستين اعلان لاستيك بادي جديد را بنضون زير در روزنامه « دوچرخه سوار آيرلند» منتشر ساخت.

« با اطمينان كامل لاستيكهاي بادي جديد را ابتياع كنيد»
« ضامن سرعت بدون تكامل»
« تنها سازندگان: و ادلين و شركاء گارفيلد. سنت بلفاست»

دانلپ با آقاي ادلين شريك شد و اولين محصول ايشان تعداد 12 دوچرخه و 6 سه چرخه تازه مجهز به لاستيكهاي بادي بود. اين مدل دوچرخه هاي كوتاه مكرر مورد آزمايش قرار گرفت. لاستيكها تا سه هزار ميل كار كردند يكي از اين لاستيكهاي قديمي كه دانلپ با دست خود در كارخانه ادلين ساخته هم اكنون بيادگار در « موزه پادشاهي اسكاتلند» در شهر اديمبورگ موجود است.

ماشين شيطان

علاقمندان دوچرخه سواري و بعضي روزنامه نگاران در ابتداء امر با كمال شك و تمسخر باختراع دوچرخه هاي تازه نگاه ميكردند، ولي بعد از كمي در سال 1889 آقاي ويليام هيوم كاپيتن باشگاه دوچرخه سواري بلفاست كه در اثر حادثه سختي از شركت در مسابقات دوچرخه هاي مدل قديم كناره گيري كرده بود بموضوع اختراع لاستيك بادي علاقمند شد و با ادلين وارد مذاكره گرديد كه يك دوچرخه مدل كوتاه جديد بالاستيك بادي براي مسابقاتش بسازد.

چنانكه قرار بود، مسابقه بزرگ دوچرخه سواري ايندفعه در ماه مه داير گرديد و در آن بهترين دوچرخه سواران آيرلندي با دوچرخه هاي معمولي خود كه هنوز لاستيكهاي تو پر داشتند شركت نمودند. هيوم با دوچرخه لاستيك بادي ساخت كارخانه ادلين در چهار مسابقه حضور يافت و هر بار نفر اول شد.

دانلپ در خاطرات خود راجع به مسابقات جالب توجه آنروز چنين يادادشت نموده: « وقتي هيوم وارد شد همه چشمها بسوي دوچرخه كوتاه وي خيره شده بود. ضمن اولين گشت دوچرخه سواران بدور ميدان شنيدم كه يكي از تماشاچيان برفيقش ميگفت: « عجب! اين دوچرخه كوتاه را ببين كه بسرعت دوچرخه هاي حسابي ميرود!» بعضي ديگر هم كم كم بصدا درآمده فرياد زدند! « اين دوچرخه كوچولو بچه قوه اي با اين سرعت حركت ميكند؟» هنگام آخرين گشت كه دوچرخه ويليام هيوم خيلي پيش افتاده بود صداي يكنفر انگليسي را شنيدم كه با خود ميگفت: « غلط نكنم كه شيطاني در اين دستگاه كار گذاشته اند.» در خاتمه مسابقه اسم من بدهانها افتاد. مرا بوسط ميدان دعوت كردند و از همه طرف با فرياد خواهش شد كه چگونگي اختراع خود را توضيح دهم...

عموم تماشاچيان بمن تبريك ميگفتند و يكدفعه غريو خلق بلند شده بنام من هورا كشيدند و دست زدند.»
در اين روز دانلپ با قهرمان معروف دابلين آقاي ويليام ها روي دوكراس آشنا شد. دو كراس آشنا شد. دو كراس نسبت باختراع لاستيك بادي علاقه بسيار نشان داد. دانلپ هيچ نميتوانست تصور كند كه اين ملاقات تا چه حد در سرنوشت آينده خود او و لاستيك بادي اثر و اهميت خواهد داشت.

اجداد دوكراس از پرتستانهاي فرانسوي و از زمان تحريم مذهب پروتستانيسم در فرانسه به آيرلند مهاجرت نموده بودند. ويليام ها روي دوكراس در دابلين تجارتخانه كاغذ فروشي داشت. مردي معتبر و با نفوذ بود و در كارهايش هميشه موفق ميشد، علاوه بر اين ها دوكراس قهرمان معروفي بود و در شمشير بازي و دو مشت زني جوايز قهرماني گوناگوني كسب كرده بود. دوكراس شش پسر خود را نيز ورزشكار و قهرمان بار آورد بطوريكه همه آنها در مسابقات دوچرخه سواري برنده جوائز بودند ولي آنروز ماشين شيطاني هيوم كار خود را كرده و ايشانرا شكست داده بود وقتي دوكراس از مسابقه دوچرخه سواري بخانه اش برگشت هم متعجب بود و هم خشمگين.

هاروي دوكراس با وجود نيروي ورزشكاري مردي بود كوتاه با سبيل براق و قيافه محبوب و ملايم. پس از آنكه در مسابقه آنروز فيروزي و برتري لاستيكهاي بادي را بچشم ديد باعزم آهنين خود تصميم باقداناتي گرفت. با دو نفر از بازرگانان متمول دابلين وارد مذاكره شد و سه نفري پس از تهيه مقدمات مالي بدانلپ پيشنهاد كردند كه آنها شريك شود تا كارخانه لاستيك سازي بزرگي تأسيس نمايند. گرچه از طرف سرمايه داران آيرلندي هم چنين پيشنهادي بدانلپ شده بود و بعلاوه خودش هم آنقدر سرمايه شخصي داشت كه بتواند به تنهايي يك شركت لاستيك سازي داير سازد معذالك پيشنهاد دوكراس را پذيرفت و طرفين پس از مذاكرات مقدماتي پيماني بستند كه بموجب آن دانلپ فقط در مقابل تسليم نمودن حق اختراع خود صاحب سهامي در شركت دوكراس بشود.

در اين اوقات دانلپ حس كرد كه لازم است خودش هم سوار دوچرخه بشود و بنابراين در سن 50 سالگي شروع بفراگرفتن دوچرخه سواري نمود. شركت دانلپ و دوكراس با سرمايه قابلي در 1889 در دابلين شروع بكار كرد. در اولين اعلان آنها راجع بمزاياي لاستيك بادي چنين نوشته شد: « بخصوص براي خانهما و اشخاصيكه داراي اعصاب ضعيف ميباشند سواري بالاستيكهاي بادي بسيار لازم و مفيد است!». دوكراس و فرزندانش در همه جا شروع بنمايش دادن لاستيكهاي بادي نمودند و با دوچرخه هاي « مدل دانلپ» بشهرهاي ديگر مسافرت كرده تبليغات و اعلانات منتشر ساختند. در بعضي از شهرها بخصوص كاونتري مردم بر ضد دوچرخه و لاستيك بادي جديد تظاهراتي نمودند و آنهائيكه در تجارت دوچرخه هاي مدل قديمي بالاستيك توپر نفع و مداخله اي داشتند شروع بتمسخر و بيرون راندن پسران دوكراس نمودند و سنگ و زباله بسر روي ايشان پرت كردند.

ولي البته اين مخالفت ها بچگانه و ناچيز بود. صنعت لاستيك سازي با سرعت زياد در توسعه و ترقي بود. جاده ها بهتر ميشد. دوچرخه سواري لذت بزرگي براي طبقات مختلف مردم شده و از همه مهمتر آنكه وسايل نقليه موتوري نيز با پيشرفت و اشاعه روز افزون وارد بازارها ميگرديد. در حقيقت اختراع لاستيك بروفق بازار و افزايش مصرف ماشينهاي موتوري كمك فوق العاده نمود. چند سال بعد شركت دانلپ و كراس تشكيلات خود را تجديد و با سرمايه هنگفت پنج ميليون ليره شروع بعمليات دامنه دارتري كرد ولي دانلپ رويهم رفته حصه بزرگي از اختراع خود بدست نياورد و علاقه اي بشركت لاستيك سازي نشان نداد.

با وجود آنكه دانلپ هيچوقت خيلي متمول نبوده ولي هميشه مقداري از پس انداز خود را صرف كمك برفقاي محتاج و مردم بينوا مينمود و در اين اعمال جوانمردانه ابداً به مخالفت گوئيهاي زنش توجه نميكرد. بزرگترين مصيبتي كه بر دانلپ وارد آمد اين بود كه جاني يگانه فرزندش قبل از وي بدرود حيات گفت ولي در عوض نوه هائي كه از جاني برايش مانده بودند وسيله تسلي بزرگي براي روزهاي پيري وي شده در مواقع تنهائي و اندوه او را سرگرم و خوشحال ميكردند. دانلپ در سال 1921 بسن 81 سالگي وفات يافت.

اخترع دانلپ كه در ابتداء چيز ناقابلي بنظر ميآمد در نيمه اول قرن بيستم باعث انقلاب بزرگي در امر حمل و نقل و مسافرت چه در زمين و چه در آسمان گرديد. وقتي كه ماشينهاي موتوري با سيستم سوخت داخلي توانستند بكمك لاستيكهاي بادي مطمئن بسرعت زياد و زيادتري روي زمين حركت كنند، فكر تطبيق همان ماشينها در هواپيما نيز عملي شد و بشر توانست باز هم با سرعت بيشتري در آسمانها بپرواز در آيد. واضح است كه در هواپيما نيز لاستيك بادي يكي از مؤثر ترين و ضروري ترين وسيله نشستن و بلند شدن ميباشد.

معذالك شايد هنوز بتوان گفت كه عمومي ترين مصرف لاستيك بادي در دوچرخه ها است كه همه جاي دنيا بميلونها مردم خدمت ميكنند. غير از ممالك متحده امريكا كه داراي 35 ميليون اتومبيل ميباشد هنوز پر مصرف ترين وسيله حمل و نقل در دنيا دوچرخه است.

در انگلستان بيش از 12 ميليون دوچرخه يافت ميشود، يعني به نسبت هر چهار نفر يك دوچرخه. ژاپون 7 ميليون دوچرخه دارد. ايتاليا 5 ميليون. فرانسه 10 ميليون. هلند 4 ميليون. مملكتي كه بيش از همه جا دوچرخه دارد آلمان است كه تعداد آن به 18 ميليون ميرسد. اهالي دانمارك بيش از هر ملت ديگري بدوچرخه علاقمندند، در دانمارك متجاوز از دو ميليون دوچرخه موجود است يعني براي هر دو نفر يك دوچرخه.

رويهم رفته ميتوان گفت كه علاقه جاني دانلپ بسه چرخه سواري كار را بجائي رسانيده كه اكنون در سراسر جهان قريب صد ميليون دوچرخه مورد استفاده عمومي قرار گرفته است و طبقات مختلف مردم از دخترهاي فروشنده تا ملكه ها، پستچي ها، شاگردان مدارس، كشيشها، كوليها، پاراشوتيست ها آنرا سوار ميشوند.

قسمت قبل   
راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837