مروري بر كتاب
خدایتعالی میفرماید: آیا تدبر در قرآن نمیکنند یا بر دلها قفل زده شدهاست؟
این آیه مبارکه در چهارده سال پیش مرا متنبه و آگاه نمود که باید در کتاب خدا ودستور آسمانی تدبر کرد زیرا که فهم دین و عمل بشریعة سیدالمرسلین موکول است بر تدبر در آیات قرآنی و تعمق در کلمات سبحانی و قرآن کتابی است دینی و فلسفی و اجتماعی و اخلاقی و حقوقی و نباید بصرف قرائت و خواندن ظاهر آن قناعت کرد بلکه باید انسان تمامی شئون زندگانی را از قرآن بیاموزد و رستگاری دنیا وآخرت منوط بتعلیم قرآنست, بنابراین تدبر در آن بر هر فردی واجبست.
لکن در زمان ما قرآن بهیچوچه محل توجه نبوده و بکلی مهجور و متروک است و همین سبب بدبختی مسلمانها شدهاست که دین را از قرآن نمیگیرند و تعمق در آیات آن نمیکنند و هر یک عقاید و آرائی برای خود از غیر قرآن اتخاذ کردهاند و نفاق غریبی میان مسلمانان پیدا شدهاست.
این تدبر در قرآن مبتنی بر تحصیل مقدماتی است مانند تحقیق در حالات رسول اکرم (ص) و واقف بودن بلغت عرب جاهلی و دانستن شأن نزول آیات ومطلع بودن بر احوال عرب در عصر رسالت و مراجعه بتفسیر سلف صالح ��" با زحمات زیادی این مقدمات را تحصیل کرده کتب مدو�'نه راجع باین موضوعات را یافتم, دیدم این مقدمات در فهم قرآن کافی نیست بلکه باید خود را از هر تقلیدی دور کرده وهرگونه تعصبی را کنار بگذارم و قرآن را از مفسرین که هر یک مذهبی دارند و رأیی برای خود اتخاذ کردهاند اخذ نکنم زیرا که مذاهب مختلف اسلام که بعد از قرن دو�'م پیدا شد هر یک قرآن را بر رأی و بر طبق مذهب و هوای خود تفسیر کردهاند و اگر بخواهم فهم قرآن را از تفاسیر مختلفه اخذ کنم سر گردان خواهم شد, یکی معتزلی است و دیگری اشعری و مفسر دیگر باطنی و دیگری غالی و مفسر دیگر جهمی و دیگری ظاهری و مفسر دیگر زیدی ودیگری اسمعیلی و مفسر دیگر اخباری و دیگری اصولی و مفسر دیگر صوفی و دیگر فلسفی ومفسر دیگر قادیانی و دیگر مرجئی وغیر اینها, باندازهای اختلاف در تفسیر و فهم آیاتست که اگر کسی بخواهد از این تفاسیر اتخاذ رآی وعقیده کند غیر از بیچارگی و سر گردانی نتیجهای نمیبرد بلکه نعوذ بالله گاهی این سرگردانی منجر بالحاد و خروج از دین خواهد شد.
|
|