جستجو براي:  در 
صفحه کلید فارسی
پ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Back Space
ض ص ث ق ف غ ع ه خ ح ج چ
ش س ي ب ل ا ت ن م ك گ
ظ ط ز ر ذ د ء و . , ژ
       جستجوی پیشرفته کتاب
  28/02/1403
نویسندگان   ناشران   بانک کتاب   فروشگاه
 
 
معرفي كتاب > فلسفه > فلسفه موضوعی

‌طغیان توده ها
نويسنده: خوزه اورتگا يي گاست
مترجم: داود منشي زاده
ناشر: مولف
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 152
اندازه كتاب: رقعی - سال انتشار: 1334 - دوره چاپ: 1
کد کتاب: 97975

فروخته شد - موجود نمی باشد
کمیاب یا دست دوم - کیفیت : خوب

امتیاز آی کتاب به این کتاب:

امتیاز دهی به این کتاب:

مروري بر كتاب
نقد و بررسی ؛ توده ها و قدرت

خوزه اورتگايي‌گاست در سال 1883 در مادريد چشم به جهان گشود.تحصيلات ابتدايي و متوسطه خود را در مدرسه ژزوئيت‌ها در ميرافلورس، مالاگا و تحصيلات دانشگاهي خود را در دانشگاه دوئستو، بيلبائو و دانشگاه مادريد به انجام رساند و در سال 1904 موفق به اخذ مدرك دكترا در رشته فلسفه گرديد. او به مطالعات خود در دانشگاه‌هاي برلين، لايپزيگ و ماربورگ ادامه داد و در سال 1910 در دانشگاه مركزي مادريد به سمت استادي در رشته ماورائالطبيعه منصوب شد و به انتشار چندين مجله علمي اقدام كرد.او در سال 1914 به عضويت آكادمي سلطنتي علوم اخلاقي و سياسي اسپانيا درآمد.

به لحاظ سياسي او فردي مخالف استبداد محسوب مي‌شد و به دليل مخالفت با رژيم ديكتاتوري پريمو دريورا 30-1923 از سمت استادي استعفا داد. اورتگا يي گاست به اين باور رسيده بود كه حكومت پادشاهي ديگر نمي‌تواند سبب اتحاد مردم اسپانيا براي نيل به يك هدف مشترك گردد. از همين رو، او به مسلك جمهوري خواهان پيوست. به دنبال سقوط ريورا و كناره‌گيري آلفونسوي سيزدهم پادشاه وقت اسپانيا، اورتگا از سال 1931 تا 1932 يكي از كرسي‌هاي مجلس موسسان جمهوري دوم را به عنوان نماينده لئون اشغال كرد. يك سال نمايندگي در اين مجلس چيزي جز سرخوردگي براي او دربرنداشت و پس از آن اورتگا يي گاست سكوتي نيش‌دار در قبال اوضاع سياسي كشورش پيشه كرد.

در جريان جنگ‌هاي داخلي اسپانيا 39-1936 ، اورتگا يي گاست كه مايل به هواداري از هيچ يك از دو جناح نبود و همچنين نمي‌خواست در حكومت فرانكو هيچ‌گونه منصب دانشگاهي داشته باشد، به تبعيد خود خواسته در آرژانتين و اروپا رفت. از سال 1941 به استادي فلسفه در پرو در دانشگاه سان ماركوس در ليما رسيد. پس از جنگ جهاني دوم به اسپانيا بازگشت و انستيتوي علوم انساني را در مادريد تاسيس كرد، اما پس از دو سال اين انستيتو به دليل فقدان حمايت تعطيل شد. سخنراني‌هاي متعددي در آلمان، سوئيس و ايالات متحده ايراد كرد. در سال 1949 به مركز علوم انساني واقع در آسپن، كلرادو دعوت گرديد. سرانجام وي در تاريخ 18 اكتبر 1955 در مادريد جان سپرد.

گاست را مي‌توان در مكتب چشم‌انداز گري (پرسپكتيويسم) جاي داد كه نيچه و او از چهره‌هاي سرشناس آن هستند. در اين نظريه فلسفي عقل تاريخي يا حياتي به جاي عقل مطلق قرار گرفته و چشم انداز هر كسي به جاي حقيقت مطلق جاي مي‌گيرد. به ياري نظام‌هاي گزينه مفاهيم و مفروضات نامعادل مي‌توان هستي را تفسير كرد ولي ميان اين نظامات راه خروج آزادانه‌اي براي گزينش آزاد وجود ندارد. نيچه نظام باورها را ابزاري در خدمت انگيزهي بقا و جانشيني مي‌بيند

ارتگايي گاست هم‌چنان كه در متن بي‌امضايي با عنوان «درباره مولف، كتاب و مترجم در سرآغازِ كتاب «طغيان توده‌ها» بدان اشاره شده، كتابي نوشته است كه سخت از جامعه زمان خويش يعني سه دهه نخست قرن بيستم در اسپانيا و در نهايت اروپا تاثير پذيرفته است و از اين رو در كتاب خويشتن اروپا محور و تحقيرگر انسان شرقي است. اما در سرآغاز خوانش اين كتاب بهتر است بدانيم عبارت طغيان توده‌ها نزد گاست به كدام معنايي به كار مي‌رود. «واقعيت ازدحام...ارتقاي توده‌هاي مردم است به صورت يك قدرت كامل اجتماعي...زيرا طغيان توده‌ها درست همان چيزي است كه راتناو Rathenau نزول قائم بربريت ناميده است.

واقعيتي كه طي آن توده‌هاي مردم خود هستي و سرنوشت خويش را به دست گرفته‌اند يعني دموكراسي مدرن اروپايي كه طي آن مردم خود تا حدي بر سرنوشت خويش حاكم مي‌شوند. توده مذكور فاقد تخصص، متوسط، تيپ عمومي و روزمره زده است كه با يك واقعيت روحي تعريف مي‌شود... او براي خود در خوبي يا بدي ارزش خاصي قائل نيست بلكه خود را انسان متوسطي مي‌داند كه خوشبخت است. گاست توده‌ها را قابل حكومت بر جامعه ندانسته و از روزگار مدرنيسم با عنوان طغيان توده‌ها ياد مي‌كند كه مصادف با فتح حكومت توسط مردم است. اما اين مردم يا توده‌ها نزد نويسنده كتاب در قرن 19 يعني در دهه‌هاي 1830، 1850 و 1880 ريشه دارند.

توده در نزد گاست همان طبقه متوسط شهرنشيني است كه با تسامح مي‌توان بدان بورژوازي نام نهاد. همان طبقه يا به قول مولف، كاست يا انسان شهرنشين توده‌اي كه در دهه‌هاي نخستين قرن 20 به طريقي دموكراتيك و مدرنيستي بر جامعه حاكم شد و فاشيسم‌هايي هم چون حكومت‌هاي موسوليني يا هيتلر منتج از اين دموكراسي مدرنيستي بودند. گاست اختيارگرانه جبر تاريخي كمونيستي را رد كرده و نيز ايده حاكم بودن وضعيت‌ها و شرايط اجتماعي بر سرنوشت مردم را رد مي‌كند. او بر آن است كه در دنياي مدرن در دهه‌هاي نخست سده 20 انسان توده حاكميت را به دست گرفته است امري كه از آن با عنوان انحطاط سخن مي‌گويد خلاف نظرلوفان بومر در جريان‌هاي بزرگ در انديشه تاريخ غربي... كه مي‌نويسد: «گاست به فترت دوره مدرن معتقد بود و نه انحطاطش» در جاي جاي طغيان توده‌ها سخن از انحطاط مي‌گويد

اگر قرن ما به انحطاط خود مشعر بود خود را از قرن‌هاي ديگر كمتر حس مي‌كرد. در اين راستا گاست آدميان را به دو دسته توده و اليت (برگزيده) تقسيم مي‌كند و جامعه زمان خود و دنياي قديم روم را از جمله زمان‌هايي مي‌داند كه توده از اليت غصب مكان مي‌كند. تقسيم‌بندي و ذهن دوشقه شده دكارتي در تقسيم گاست غير از آن كه بپذيريمش يا نه عيان است به خوبي، مفوم طبيعت در مقابل فرهنگ، عقل /احساس، ذهن/عين و... تا بدين طريق يكي از آن دو را بر كرسي بنشانيم و ديگري را پيرواش يا مضمحل در آن. خلاف نظر گاست اين «قدرت توده‌هاي مردم» نبود كه انقلاب‌ها و مبارزات انساني را به استبداد، ديكتاتوري و فاشيسم سوق داد بلكه مسبب اصلي فاجعه همان اليتي بود كه فرداي هر انقلاب يا به نظر گاست «طغياني» بر موج فضاي پسا انقلابي سوار شده و حاكميت را مستبدانه در دست مي‌گيرد.

آيا در قصد مردم آلمان وقتي كه به نازيست‌ها راي مي‌دادند آن همه فاجعه و قتل عام‌هاي بعدي حتي خطور هم مي‌كرد يا در نظر بلشويسم روسيه؟ آيا به صرف گفتن اين امر كه «من طرف‌دار تعبير اصولي آريستوكراتيك تاريخ هستم يا جامعه انساني در نهاد خود آريستوكراتيك است هر چند كه اين اشرافي‌گري را مقابل با ‌تجمل‌گري تعريف كنيم» ما مي‌خواهيم جامعه مدرن امروزي را با نجيب‌زادگان تاريخي و اشرافيت‌گري سده‌هاي ميانه به سعادتي آرماني سوق بدهيم؟ آيا به نظر گاست گفتن اين كه «توده‌ها امروزه از مزايايي بهره‌مندند كه پيش از اين اليت‌ها فقط بهره‌مند بودند از آن و از اين رو ديگر سر به اطاعت اليت‌هايي همچون آقاي گاست نمي‌نهند»ناخواسته خود را در ورطه سركوب، نفي ديگري ولو اينجا توده يا پوپوليسم باشد و نوعي استبداد خيرخواهانه گرفتار آوردن نيست؟ نمي‌دانم شايد اگر فيلسوف زنده بود پاسخ‌هايي قانع‌كننده داشت. بگذريم از اين امر كه در جوامع فعلي، نمي‌دانم شايد در زمانه آقاي گاست اين‌طور نبوده است، هنوز هم از اروپا گرفته تا آسيا اليت‌ها از مزاياي زيادي بهره‌مندند كه «ديگران» يعني «توده هاي» مورد نظر خوزه ارتگايي گاست هرگز خواب آنها را هم نمي‌بينند كدام كسان سوداي سفرهاي فصلي به نقاط خوش آب و هواي دنيا را در اين عصر در سرتاسر دنيا به سر مي‌پرورند به استثناي اليت‌ها كه شايد از دل همين توده‌هاي مورد نظر فيلسوف اسپانيايي تازه به روزگار رسيده‌اند، در واقع اليت بودن يعني ثروت‌مند بودن تا از اين طريق قدرت را در حوزه‌هاي مختلف در دست نگاه داشت اگر چه لفظا جاي توده و اليت در برهه‌هايي از تاريخ از جمله انقلابات سده 20 عوض شده باشد. اگر چه اليت بودن يعني متفكر بودن و عقل تاريخي داشتن و روشنفكر بودن در نظر مرحوم گاست.

آيا گاست امكانات طبقه نوخاسته بورژوازي اروپايي(در زمان او) را به تمام طبقات اجتماع دوران خود ��" دوران‌هاي ديگر كه بماند- تسري نمي‌دهد و به اين ترتيب از جاده انصاف بيرون نمي‌رود؟
گاست از عصر خود با ويژگي‌هايي هم چون وفور كالا، موضوع، امكان و انتخاب نام مي‌برد كه همه اينها عمل حياتي آدمي را نشان مي‌دهند در دنياي مدرن سرمايه‌داري كارخانجات فراوان با توليد كالاهاي مشابه و در رقابت با هم جامعه را به سوي مصرف‌گري سوق مي‌دهند. اين نمو زندگي-به قول گاست- منجر شده است تا امكانات زندگي نسبت به گذشته وسعت افسانه‌آميزي يابد و قواي حياتي انسان را به تحليل برند. امروزه همه چيز امكان وجود مي‌يابد حتي عقب رفتن، بربريت و انحطاط.

گاست ليبراليسم مترقي و سوسياليسم ماركس را هم نقد كرده و بر آن است كه هردو سكان تاريخ را به حال خود واگذاشته تا جايي كه زندگي از لاي انگشت‌هاي آنها گريخت.


كتاب هايي در اين زمينه

گفتمان داعش؛ تبیین ذهنیت سیاسی سلفیت تکفیری
   

عطر درمانی ؛ آروما تراپی
   

سیمای شهر اراک؛جلد دوم

تاریخ موسیقی آذربایجان
   

موانع مردم سالاری در ایران
سفارش بدون عضویت
یا سفارش تلفنی
   

کتاب عجایب ایرانی
سفارش بدون عضویت
یا سفارش تلفنی
   

كتاب هايي در اين زمينه       فهرست کتاب های این گروه


راهنماي سايت
كتاب
مقالات
پيش از مرگ بايد خواند
گزارشات
جان کلام
نقد و ادبيات
تاريخ سينما
شاهنامه خوانی
داستان های کوتاه
امثال و ادبيات كهن
افسانه ها و فرهنگ توده
آی کتاب پلی است بین پدیدآورندگان
کتاب و خوانندگان آثارشان
پیگیری و سفارش تلفنی
88140837